Friday, November 26, 2010

ဂ်ပန္ လူငယ္ဘ၀၊ အခ်စ္၊ အလြမ္း၊ ဆန္းၾကယ္မွဳေတြကို ထင္ဟပ္တဲ့ Murakami ၀တၳဳမ်ား မိတ္ဆက္


(Haruki Murakami ရဲ႕ Norwegian Wood ၀တၳဳစာအုပ္)

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ ေရာက္ေနၿပီး၊ ဘယ္ေလာက္ပဲ သူတို႕၀န္းက်င္မွာ လွဳပ္ရွားသြားလာ လုပ္ကိုင္ေနပါေစ၊ ဂ်ပန္စကားကို လိပ္ပတ္လည္ ေအာင္ မေျပာႏိုင္၊ ဂ်ပန္စာလည္း ေကာင္းေကာင္း မဖတ္တတ္၊ ေနာက္ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြနဲ႕ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဆက္ဆံေပါင္းသင္းမွဳ (socialize) မလုပ္ရင္ ဂ်ပန္ေတြရဲ႕အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း သိဖို႕ မလြယ္ပါဘူး။ ဂ်ပန္မွာ လက္ရွိေရာက္ေနခိုက္မို႕ ဂ်ပန္ ဥပမာ ေပးလိုက္ေပမယ့္ အျခားႏိုင္ငံမ်ားမွာလည္း ေယဘုယ်အားျဖင့္ အတူတူပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္လည္း ဂ်ပန္စာကို အသက္ကယ္ အဆင့္ (survival Japanese) ေလာက္သာ ေလ့လာထားတာမို႕၊ သူတို႕အေၾကာင္း သိေအာင္ အျခားနည္းလမ္းေတြ ရွာေဖြရပါတယ္။ နည္းလမ္းေတြထဲက တစ္ခုကေတာ့ အခ်ိန္ရရင္ ရသလို၊ ဂ်ပန္နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္စာေပေတြ၊ ရုပ္ရွင္ေတြ ရွာေဖြဖတ္ရွဳ၊ ၾကည့္ရွဳျခင္းပါပဲ။ ဒီလိုေလ့လာစူးစမ္းရင္းနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္သေဘာက် ႏွစ္သက္တဲ့ ဂ်ပန္စာေရးဆရာ တစ္ေယာက္ ရလာပါတယ္။ သူကေတာ့ Haruki Murakami ပါ။


(ကိုယ္ပိုင္ Murakami စာအုပ္အခ်ိဳ႕)

ဂ်ပန္မွာ ဘယ္စာအုပ္ဆိုင္ ကိုသြားသြား အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ထားတဲ့ သူ႕ရဲ႕ စာအုပ္ေတြကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္က ႏိုင္ငံျခားသား ေက်ာင္းသားေတြ ဖတ္ဖို႕ ညႊန္းထားတဲ့ စာအုပ္စင္ (International Students' Corner) မွာလည္း သူ႕စာအုပ္ေတြ ရွိပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူ႕စာအုပ္အခ်ိဳ႕ကို ျမည္းစမ္းၾကည့္ခြင့္ရခဲ့တယ္။ သူ႕စာအုပ္အခ်ိဳ႕ကို ဖတ္မိအၿပီးမွာ သေဘာက်တာေၾကာင့္ မိတ္ဆက္ေပးခ်င္တာပါ။


(ေက်ာင္း စာၾကည့္တိုက္က International Students' Corner)

ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႕ တစ္ခါမွ မဖတ္ဖူးေသးတဲ့ စာေရးဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕ စာကို စဖတ္မယ္လို႕ စိတ္ကူးရင္ သူ႕ရဲ႕ နာမည္အႀကီးဆံုး စာအုပ္ကို အရင္ ဖတ္ေလ့ရွိတယ္ဗ်။ ကိုယ္ေတြ႕အရ အခ်ိဳ႕ေသာ အဂၤလိပ္၀တၱဳ (fiction) စာေရးဆရာေတြက စာအုပ္တိုင္းမွာ မေကာင္းဘူးဗ်။ မဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဘူး။ ကိုယ္ ဘာသာစကား အားနည္းတာလဲ ပါတာေပါ့ဗ်ာ။

ဒါေၾကာင့္ fiction ေတြဖတ္မယ္ဆိုရင္ အခ်ိန္လည္း မကုန္ရေအာင္ သူတို႕ရဲ႕ နာမည္အႀကီးဆံုး စာအုပ္ကို အရင္ရွာဖတ္ပါတယ္။ ဒီနည္းက နာမည္ႀကီးစာအုပ္ကို ျမည့္စမ္းဖူးသြားသလို၊ ဒီစာေရးဆရာက ဘယ္လိုအေၾကာင္းအရာမ်ိဳးကို ေရးတတ္တဲ့ စာေရးဆရာလဲ ဆိုတာကိုပါ ေယဘုယ် ခြဲျခားႏိုင္သြားတာေပါ့။ သူ႕အေရးအသားနဲ႕ ဇာတ္လမ္းကို ႀကိဳက္ရင္ ေနာက္ပို္င္း ဆက္ဖတ္၊ မႀကိဳက္ရင္ ရပ္လိုက္ရံုပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ပထမဦးဆံုး ဖတ္ခဲ့တဲ့ Murakami ရဲ႕ ၀တၳဳက Kafka on the Shore ပါ။ ဂ်ပန္ ေရာက္ခါစက ဖတ္ခဲ့တာပါ။ သူ႕ရဲ႕ နာမည္အႀကီးဆံုး ၀တၳဳလို႕လည္း ညႊန္းၾကပါတယ္။ အိမ္ေျပးလူငယ္ေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အေၾကာင္းကို အေျခခံၿပီး ေရးထားတာပါ။ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့ေပမယ့္ ဖတ္လို႕ေကာင္းတဲ့ ဇာတ္လမ္းေလး တစ္ပုဒ္ပါပဲ။ Murakami ရဲ႕ အေရးအသားမွာ ဂ်ပန္ လူငယ္ေတြရဲ႕ ဘ၀ကို ထင္ဟပ္ထားတာ၊ အခ်စ္၊ အလြမ္း ခံစားခ်က္ေတြကို ပီပီျပင္ျပင္ ေရးဖြဲ႕ရံုတင္မက လိင္မွဳဆိုင္ရာ ေရးသားခ်က္ေတြကလည္း အေတာ္ပဲ ပြင့္လင္းတာကို သတိထားမိပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ေတာ့ ဆင္ဆာထိမွာ အေသအခ်ာပါ။

ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ရတဲ့ Murakami ရဲ႕ ၀တၳဳေတြ အားလံုးက ဘာသာျပန္ေတြပါ။ ဟားဗတ္တကၠသိုလ္ (Harvard University) လို ကမၻာေက်ာ္တကၠသိုလ္ေတြမွာ ဂ်ပန္စာေပ၊ ဘာသာစကားကို အထူးျပဳေလ့လာ၊ ကၽြမ္းက်င္ၾကတဲ့ ပါေမာကၡမ်ားက ဂ်ပန္ဘာသာကေန ဘာသာျပန္ဆို ထားၾကတာပါ။ ဒါကိုေတာင္
ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဂ်ပန္လူမ်ိဳး ပါေမာကၡေတြ၊ သူငယ္ခ်င္းေတြက "တခ်ိဳ႕ဘာသာျပန္မွဳေတြက ဆိုလိုရင္း မေရာက္ဘူး၊ တခ်ိဳ႕ဂ်ပန္စကားလံုးေတြဟာ အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ဆိုလို႕ မရႏိုင္ဘူး" လို႕ ေစာဒဂတက္ ၾကပါတယ္။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကၽြန္ေတာ့္လို ဂ်ပန္စာ မတတ္သူ (Japanese language illiterate) အတြက္ကေတာ့ ဒီလို ဘာသာျပန္ဆိုမွဳ ေတြေၾကာင့္ ဂ်ပန္၀တၳဳေတြနဲ႕ ရင္းႏွီးခဲ့ရလို႕ ေက်းဇူးတင္ရမွာပါ။

Murakami ရဲ႕ အခ်ိဳ႕၀တၳဳေတြက အေတာ္ထူေပမယ့္ အခ်ိဳ႕၀တၳဳေတြကေတာ့ ခပ္ပါးပါး၊ ခပ္တိုတိုပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ၀တၳဳေတြ ထဲက After the Quake နဲ႕ After Dark ဆိုရင္ ဇာတ္လမ္းက ခပ္တိုတိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ စာဖတ္သူကို အေတာ္ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ပါတယ္။

မွတ္မိသေလာက္ ျပန္ေျပာရင္ After the Quake က ၁၉၉၅ ခုႏွစ္က ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ လွဳပ္ခဲ့တဲ့ ကမၻာေက်ာ္ ကိုေဘးငလ်င္ (Kobe Earthquake) ကို အေျခခံၿပီး ေရးထားတာပါ။ ကိုေဘးငလ်င္ လွဳပ္တုန္းက ကၽြန္ေတာ္က (၁၀) တန္းေက်ာင္းသား ဆိုေတာ့ မွတ္မွတ္ရရ ရွိေနပါတယ္။ ဒီ၀တၳဳ ဖတ္လိုက္ရေတာ့ ငယ္ငယ္တုန္းက ၾကည့္ခဲ့ဖူးတဲ့ ျမန္မာ့အသံက ငလ်င္သတင္းကိုေတာင္ ျပန္မွတ္မိသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီ၀တၳဳဖတ္အၿပီးမွာေတာ့ ကိုေဘးကို မၾကာခဏ ေရာက္ခဲ့ေပမယ့္လည္း၊ မသြားျဖစ္ခဲ့တဲ့ ကိုေဘးငလ်င္ျပတိုက္ (Kobe Earthquake Museum) ကို အေရာက္သြားခဲ့တယ္။ အေတာ္ ဗဟုသုတရပါတယ္။ ဂ်ပန္ေရာက္ မိတ္ေဆြမ်ား မေရာက္ေသးရင္ သြားဖို႕ ႀကံဳတုန္း တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။


(ကိုေဘးငလ်င္ျပတိုက္ - Kobe Earthquake Museum)


(ငလ်င္လွဳပ္ခဲ့တဲ့ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္ နဲ႕ ကိုေဘးငလ်င္ျပတိုက္)

After Dark ကေတာ့ တိုက်ိဳက တစ္ညတာ အျဖစ္အပ်က္ကို ေရးထားတာပါ။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ နာမည္ႀကီး အခ်စ္ဟိုတယ္ (Love Hotel) အေၾကာင္းလည္း ထည့္သြင္းေရးထားလို႕၊ ကိုယ္တိုင္မေရာက္ဖူးေသးရင္ စာအုပ္ထဲကေန အေရာက္ သြားႏိုင္ၾကပါတယ္။

Murakami ရဲ႕ မၾကာေသးခင္ကမွ ဂ်ပန္ဘာသာနဲ႕ ထုတ္ခဲ့တဲ့ 1Q84 ဆိုရင္ ဂ်ပန္မွာ ႀကိတ္ႀကိတ္တိုး ၀ယ္ယူခဲ့ၾကၿပီး၊ ႏွစ္ပတ္အတြင္း မွာတင္ပဲ အုပ္ေရ တစ္သန္း ေရာင္းရတယ္လို႕ The Japan Times သတင္းစာက ဆိုပါတယ္။


(The Japan Times သတင္းစာပါ 1Q84 စာအုပ္အညႊန္း)

Kafka on the Shore လို ေနာက္ထပ္ နာမည္ႀကီးတဲ့ စာအုပ္ကေတာ့ ၁၉၈၇ မွာထုတ္ခဲ့တဲ့ Norwegian Wood ပါ။ ဒီစာအုပ္ေၾကာင့္ Haruki Murakami ဆိုတဲ့ နာမည္တစ္လံုး ရၿပီး၊ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား လာတာပါ။ ဂ်ပန္ျပည္တြင္းမွာတင္ အုပ္ေရ (၁၀) သန္း နဲ႕ ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ဘာသာျပန္ဆိုၿပီး အုပ္ေရ (၂) သန္းေက်ာ္ ေရာင္းၿပီးၿပီတဲ့ဗ်။

ျမန္မာ့လူဦးေရရဲ႕ ႏွစ္ဆေက်ာ္ ရွိတဲ့၊ ဂ်ပန္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ စာဖတ္အားကို ဒီေနရာမွာ အသိအမွတ္ျပဳ ရမယ္ဗ်။ ျမန္မာ့လူဦးေရ သန္း ၅၀ ေက်ာ္မွာ စာအုပ္တစ္အုပ္ (၀တၳဳ ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ၀တၳဳမဟုတ္ေသာ စာေပပဲ ျဖစ္ျဖစ္) ကို အုပ္ေရ ေထာင္ဂဏန္း၊ ေသာင္းဂဏန္း ကုန္ဖို႕၊ ထုတ္ေ၀ႏိုင္ဖို႕ မနည္း ၾကိဳးစားရေၾကာင္း ၾကားရတာဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ စာဖတ္နည္းေန ေသးေၾကာင္း နဲ႕ ဆုတ္ယုတ္မွဳကို အထင္အရွား ျပတာပါပဲ။

Norwegian Wood ကေတာ့ ရုပ္ရွင္အျဖစ္ မၾကာခင္ မွာၾကည့္ရေတာ့မွာပါ။ ဒီဇာတ္လမ္းကို ရုပ္ရွင္ရိုက္မယ့္ ဒါရိုက္တာကေတာ့ ရိုက္ကူးခြင့္ရဖို႕ Murakami နဲ႕ ေလးႏွစ္ၾကာ ခက္ခက္ခဲခဲ ညွိႏွိဳင္းခဲ့ရတယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။


(မၾကာခင္ ၾကည့္ရေတာမယ့္ Norwegian Wood ရုပ္ရွင္)

စာေရးဆရာနဲ႕ မိတ္ဆက္ရရင္၊ Murakami ကို ၁၉၄၉ ခုႏွစ္မွာ က်ိဳတိုမွာ ေမြးခဲ့ၿပီး၊ အခုလက္ရွိ တိုက်ိဳနားမွာ ေနတယ္လို႕ ဘာသာျပန္စာအုပ္ေတြရဲ႕ အစမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕စာအုပ္ေတြကို ဘာသာစကားေပါင္း (၄၀) ေက်ာ္ဘာသာျပန္ဆို ၿပီးၿပီ္လို႕လည္း ဆိုတယ္ဗ်။ (ဆင္ဆာလြတ္ရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္လည္း သူ႕စာအုပ္ေတြကို ဘာသာျပန္ ခ်င္ပါေသးတယ္။)

သူ႕ကို စာေပေ၀ဖန္ေရး ပုဂၢိဳလ္မ်ားက စာေပ ႏိုဘယ္လ္ဆု (Noble Prize) ေပးဖို႕အထိေတာင္ ေထာက္ခံေရးသားၿပီး၊ တခ်ိန္မွာ ရဖို႕ အလားအလာ ရွိတယ္လို႕ ခန္႕မွန္းထားၾကပါတယ္။ Murakami ဟာ ၀တၳဳေရး စာေရးဆရာ သက္သက္ေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ျဖစ္ရပ္မွန္စာအုပ္ အပါအ၀င္Truman Capote, John Irving စတဲ့ ကမၻာေက်ာ္ စာေရးဆရာ အခ်ိဳ႕ရဲ႕ စာအုပ္ေတြကိုလည္း ဂ်ပန္ဘာသာကို ျပန္ဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။


(Haruki Murakami)

Murakami ရဲ႕ ၀တၳဳေတြဟာ ဂ်ပန္လူငယ္ေတြရဲ႕ သေဘာ သဘာ၀ကို ထင္ဟပ္တယ္။ လွ်ိဳ႕၀ွက္ဆန္းၾကယ္တယ္။ ၀တၳဳဆိုေပမယ့္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံကို ေနာက္ခံထား ေရးသားထားလို႕ ဂ်ပန္အေၾကာင္းလည္း ပိုသိရပါတယ္။ ေနာက္ ကိုယ္လွဳပ္ရွားသြားလာေနတဲ့ ၀န္းက်င္ေနရာေတြ (ဥပမာ၊ ဂ်ပန္က နာမည္ေက်ာ္ စားေသာက္ဆိုင္ေတြ၊ စုရပ္ဘူတာေတြက အစ) ကို နာမည္နဲ႕တကြ ထည့္သြင္းေရးထားလို႕ ဂ်ပန္ေရာက္ မိတ္ေဆြမ်ား စိတ္၀င္စားမယ္ ထင္ပါတယ္။

ေနာက္ဆံုးအခ်က္ကေတာ့ အဂၤလိပ္လို ဘာသာျပန္ရာမွာ ရိုးရိုးရွင္းရွင္း လြယ္လြယ္ကူကူ ျပန္ဆိုထားလို႕ နားလည္လြယ္ၿပီး၊ စာဖတ္သူေတြကို အဂၤလိပ္စာ တိုးတက္ေစမွာ မလြဲပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္း မိတ္ေဆြမ်ား အလုပ္ခြင္တာ၀န္ေတြ၊ ေက်ာင္းစာေတြ၊ ဒါမွမဟုတ္ ၀တၱဳမဟုတ္တဲ့ (non-fiction) စာအုပ္ေတြ ဖတ္ၿပီး ေခါင္းရွဳပ္ေနခဲ့မယ္ ဆိုရင္ေတာ့ Murakami ရဲ႕ ၀တၳဳေတြကို ေပါ့ေပါ့ပါးပါး ဖတ္ရင္း အပ်င္းေျပ၊ ပညာရဖို႕ ညႊန္းလိုက္ပါတယ္ဗ်ာ။

Lonetone
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ႏို၀င္ဘာလ (၂၆) ရက္

(ဒီပို႕စ္ ေရးအၿပီးမွာပဲ (ဆရာ) ျမတ္သစ္ ဘာသာျပန္ထားတဲ့ Murakami ရဲ႕ ၀တၳဳတိုတစ္ပုဒ္ကို စကား၀ါေျမ (ျမန္မာ ebooks ဆိုဒ္) မွာ တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ရွာေတြ႕ပါတယ္။ စိတ္၀င္စားသူမ်ား ကိုယ္တိုင္ရွာေဖြ ဖတ္ရွဳႏိုင္ေၾကာင္းပါ။)