မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲ

တေလာက အေမရိကား ေရာက္ေနတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အခင္ဆံုး ငယ္သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္က လွမ္းေမးတယ္။ ေဟ့ေကာင္ မင္းတို႕ အိမ္မွာ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲေတြ လုပ္ေနတုန္းပဲလားတဲ့။ သူ႕စကားၾကားေတာ့မွ ကၽြန္ေတာ္လည္း အေတြးထဲ ျပံဳးမိတယ္။ ဒီေကာင္ေတာင္ ကြဲသြားတာ (၁၀) ႏွစ္ေလာက္ ရွိၿပီ၊ မေမ့ေသးပါလားလို႕ေပါ့။

သူငယ္ခ်င္းက ေမးေတာ့မွ၊ တဆက္တည္း လြန္ခဲ့တဲ့ ၃၊ ၄ ႏွစ္ေလာက္က ကၽြန္ေတာ္နဲ႕ ကေမၻာဒီးယားမွာ ေတြ႕ဆံုခင္မင္သြားတဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္ေလးစားတဲ့၊ အစ္ကိုႀကီးတစ္ေယာက္က ေမးဖူးတဲ့ ေမးခြန္းကိုပါ ျပန္သတိရသြားတယ္။ သူက လုပ္ငန္းႀကီးတစ္ခုကို ဦးစီးလုပ္ကိုင္ေနတဲ့၊ နိုင္ငံတကာ အေတြ႕အၾကံဳ ၾကြယ္၀သူ တစ္ေယာက္ပါ။ သူက သူ႕ရဲ႕မိသားစုကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ဖို႕အတြက္ အင္မတန္မွ လစာ၀င္ေငြေကာင္းတဲ့ လက္ရွိ အလုပ္ကို စြန္႕လႊတ္ၿပီး၊ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပန္ဖို႕ ရည္ရြယ္ထားသူပါ။ သူ႕ေမးခြန္းက ညီေရ မင္းတို႕ကို မင္းတို႕ မိဘေတြက ဘယ္လိုျပဳစုပ်ိဳးေထာင္သလဲ (brought up လုပ္သလဲ) ဆိုတာကိုပါ။ သူက ကၽြန္ေတာ္ေရာ၊ ကၽြန္ေတာ့္အစ္မနဲ႕ပါ ရင္းႏွီးတယ္ေလ။

ကၽြန္ေတာ္ႀကီးျပင္းလာတဲ့ ငယ္ဘ၀ကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ အေဖ့ရဲ႕ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲ စကား၀ိုင္းက မပါမျဖစ္ အေရးပါတဲ့ ေနရာကေန ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ မိသားစုတြင္း ဆက္ဆံေရးကို ဦးဆံုး ေျပာျပဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။ အေဖ၊ အေမ၊ အစ္မ ႏွစ္ေယာက္နဲ႕ ကၽြန္ေတာ္ပါ၀င္တဲ့ အိမ္မွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ ဘယ္သူ႕ကိုမွ ထူးထူးေထြေထြ ေၾကာက္ရတယ္လို႕ မရွိပါဘူး။ မိဘနဲ႕သားသမီး၊ ေမာင္နဲ႕အစ္မ ဆက္ဆံေရးမွာ အားလံုး တေျပးညီပါပဲ။

ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ အေမပါပဲ။ အေမကေတာ့ အေဖေျပာသမွ်ကို အၿမဲလိုလို လက္သင့္ခံေလ့ ရွိပါတယ္။ ဆန္႕က်င္တာမ်ိဳး မရွိသေလာက္ပါပဲ။ (ကိုယ့္ထူးကိုယ္ခၽြန္ ႀကိဳးစားတဲ့ YIT ေက်ာင္းသား၊ က်ဴရွင္ဆရာ အေဖ စာျပရင္းနဲ႕ အေမနဲ႕ အေၾကာင္းဆက္ ေပါင္းဖက္မိတယ္လို႕ သိရတယ္ဗ်။ အေဖကေတာ့...ငါ့ကို မင္းအေမက အမိဖမ္းတာတဲ့ဗ် :P) အဲဒီလို အေဖ့သေဘာထားကို အၿမဲလက္သင့္ခံလို႕ အေမ့ၾသဇာ အရွိန္အ၀ါ က်ဆင္းတယ္လို႕ေတာ့လည္း မထင္လိုက္ပါနဲ႕။ အေမ့ရဲ႕ ျပည့္၀တဲ့ မိခင္စိတ္ဓါတ္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ သားသမီးေတြရဲ႕ ခ်စ္ခင္မွဳကုိ အျပည့္ရရွိထားသူပါ။

မိဘေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေမာင္ႏွမေတြ သူငယ္ခ်င္းလို ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ႏိုင္ပါတယ္။ မိဘကို သူငယ္ခ်င္းလို ဆက္ဆံတယ္ဆိုေပမယ့္၊ မိသားစုတြင္း အေျပာအဆိုေတာ့ မရိုင္းၾကပါဘူး။ ပတ္၀န္းက်င္က အခ်ိဳ႕ေသာ ေဆြမ်ိဳး၊ သူငယ္ခ်င္း မိသားစုမ်ားလို အေဖ့ ေၾကာက္ရတယ္၊ အေမ့ ေၾကာက္ရတယ္၊ အစ္မ ေၾကာက္ရတယ္လည္း မရွိပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ့္တို႕အိမ္မွာ ေၾကာက္ ဆိုတဲ့ စကားလံုး အတြက္ ေနရာမရွိဘူးလို႕ ကၽြန္ေတာ္ ယူဆပါတယ္။

ေနာက္တစ္ခုက အိမ္မွာ မိသားစုအားလံုး ကိုယ္စီကိုယ္င ေျပာေရးဆိုခြင့္ (have a say) ရွိၾကတာပါပဲ။ တနည္းအားျဖင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ အားလံုး အာဏာ (authority) ရွိတယ္လို႕ ခံစားရတာပါပဲ။ အေဖနဲ႕ အေမ ဟာ ဘယ္ကိစၥကိုမွ

ငါတုိ႕မိဘေတြပဲ ငါၾကိဳက္တာ ငါလုပ္မယ္။ မင္းတို႕ေတြ ဘာမွ၀င္ေျပာစရာမလိုဘူး၊ မင္းတို႕ ကေလးေတြ ဘာမွ နားမလည္ပါဘူး

စသျဖင့္ ေျပာဆို ဆံုးျဖတ္ျပဳမူသြားတာ မေတြ႕ရသေလာက္ပါပဲ။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ဒီလို ေနရာထား၊ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခြင့္ ေပးထားတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေမာင္ႏွမေတြ ႀကီးလာေတာ့ ကိုယ့္ကို ကုိယ္ယံုၾကည္မွဳ (self-confident) အျပည့္အ၀ ရွိလာတယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ အေရးပါတဲ့ ကိစၥရပ္တိုင္း လိုလိုမွာလည္း မိသားစုအားလံုး စုစည္းတိုင္ပင္ၿပီး ဆံုးျဖတ္ခဲ့တာခ်ည္းပါပဲ။

ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႕ ေမာင္ႏွမေတြရဲ႕ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းမ်ားကို တည့္မတ္ေပးတဲ့ ကိစၥလို႕ ေျပာရမယ္ ထင္ပါတယ္။ အိမ္မွာ ငယ္စဥ္ကတည္းက ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို မိဘေတြက ဘယ္ဟာကိုျဖင့္ လုပ္ကို လုပ္ရမယ္၊ ဘယ္ဟာကုိျဖင့္ မလုပ္ရဘူး စသျဖင့္ အတင္းအက်ပ္ တိုက္တြန္း လိုက္နာခိုင္းတာမ်ိဳး လံုး၀ကို မရွိတာပါပဲ။

အေဖနဲ႕အေမဟာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို ဘယ္ဟာျဖင့္ ျဖစ္သင့္တယ္၊ ဘယ္ဟာျဖင့္ မျဖစ္သင့္ဘူး ဆိုၿပီး လမ္းညႊန္ (guide) လုပ္ရံုသာ လုပ္ၿပီး၊ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ ကိုယ္ပိုင္ လြတ္လပ္စြာ ဆံုးျဖတ္ခြင့္ ေပးထားပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေမာင္ႏွမေတြ ဘာမဆို ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုးၿပီး ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ လုပ္ရပါတယ္။ မိဘေတြက လိုအပ္တာကိုသာ တတ္ႏိုင္သေလာက္ ပံ့ပိုးေပးတာပါ။

အဲ...ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ တကယ့္ကို တစ္ခုခုေတာ့ လြဲေနၿပီ၊ လမ္းမွားေနၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေျပာခဲ့တဲ့ အေဖ့ရဲ႕ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲ နဲ႕ေတြ႕ေတာ့တာပါပဲ။ မိသားစုထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ အေနအထိုင္ အျပဳအမူ တစ္ခုခု လြဲေနၿပီ၊ ဆိုဆံုးမဖို႕ လိုလာၿပီဆိုရင္ အိမ္မွာ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲ ေခၚပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ညစာစားတဲ့ ထမင္း၀ိုင္းမွာ အေဖက

ကဲ...အားလံုး ထမင္းစားၿပီးရင္၊ မိသားစု စကားေျပာ ၾကမယ္၊ လာခဲ့ၾက

ဆိုၿပီး ေၾကညာေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီလို အေဖ့ေျပာသံၾကားရင္ တစ္ခုခုလြဲေနတဲ့ မိသားစုထဲက တစ္ေယာက္ေယာက္ ကေတာ့ စိတ္မသက္မသာေပါ့။ တစ္ခါတေလက်ေတာ့လည္း အေဖဘာ့ေၾကာင့္ ေခၚသလဲ မသိဘဲ၊ စကား၀ိုင္းက်မွ ကိုယ့္ကိစၥလည္း ျဖစ္ရင္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲတိုင္းဟာ တစ္စံုတစ္ေယာက္ကို ဆိုဆံုးမဖို႕ခ်ည္းပဲေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ကဗ်ာဆန္ဆန္ေျပာရရင္ မိသားစုရဲ႕ ေကာင္းသတင္းမ်ားကို အတူတူ ၀မ္းသာၾက၊ တစ္ခါတေလက်ေတာ့လည္း စိတ္မခ်မ္းသာစရာကိစၥေတြကို မွ်ေ၀ခံစားၾက၊ အတူတကြ အေျဖရွာၾကတဲ့ ေနရာေလး တစ္ခုပါ။

ဒီေနရာမွာ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲကို ဘယ္လိုလုပ္သလဲ (how to conduct) ဆိုတာကို ေျပာျပဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။ ဥပမာ - ကၽြန္ေတာ့္ အစ္မႀကီးရဲ႕ အေၾကာင္းကိစၥ တစ္ခုနဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး ေဆြးေႏြးတယ္ ဆိုပါေတာ့။ မိဘေတြသာမက အငယ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ က်န္တဲ့ေမာင္ႏွမ ေတြကပါ ၀င္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္ခြင့္၊ ေ၀ဖန္သံုးသပ္ႏိုင္ခြင့္ ရွိပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အဓိက ေျပာရင္တာက မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲတိုင္းမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြဟာ ႀကီးသည္ငယ္သည္မရွိ တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေျပာဆိုႏိုင္ပါတယ္။ အေဖ့ကိုလည္း ေ၀ဖန္လို႕ ရတယ္။ အေမ့ကိုလည္း ေ၀ဖန္လို႕ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ဘယ္သူကမွ ငါ့စကားႏြားရ ဆိုတာမ်ိဳး၊ ခါးခါးသီးသီး ျငင္းတာမ်ိဳး မလုပ္ၾက၊ မလုပ္ရပါဘူး။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ဒီမိသားစု ေဆြးေႏြးပြဲဟာ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ခင္မင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းမ်ား ၾကားမွာလည္း ထင္ရွားေက်ာ္ၾကား ပါတယ္။ တစ္ဦးတည္းေသာသား ျဖစ္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္၊ ငယ္စဥ္ကတည္းက အေၾကာင္းရွိရင္ သူငယ္ခ်င္းေတြ အိမ္မွာ ညအိပ္ညေန သြားခြင့္ ရွိသလို၊ ကၽြန္ေတာ့္အိမ္မွာလည္း လြတ္လြတ္လပ္လပ္ရွိတာေၾကာင့္ ညအိပ္ညေနလာၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြ မျပတ္ပါဘူး။ ဒီလို မိသားစု ေဆြးေႏြးပြဲ ရွိတဲ့အခါမ်ိဳးမွာ ကၽြန္ေတာ့္မွာ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေရာက္ေနေပမယ့္လည္း၊ သူတို႕ေတြကို ခဏထားၿပီး၊ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲကို သြားရစၿမဲပါ။ ေနာက္တစ္ခ်က္ကေတာ့ အခ်ိဳ႕ေသာ သူငယ္ခ်င္းေတြဟာ သူတို႕ရဲ႕ မိဘေတြနဲ႕ အျပန္အလွန္ ေ၀ဖန္ေဆြးေႏြးေျပာဆိုဖို႕ အခြင့္အေရး မရၾကပါဘူး။ ဒီလိုအေၾကာင္းေတြေၾကာင့္ သူငယ္ခ်င္းေတြ မွတ္မိေနတာ ထင္ပါရဲ႕။

ကၽြန္ေတာ္ ငယ္ငယ္ (၈) တန္း၊ (၉) တန္း၊ အထူးသျဖင့္ (၁၀) တန္း ေအာင္ၿပီး ကာလမ်ားမွာေတာ့ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲမ်ားဟာ ကၽြန္ေတာ္နဲ႕ပဲ အဓိက ပတ္သက္ပါတယ္။

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရဲ႕ နာမည္ႀကီး အထက္ေက်ာင္းတစ္ခုမွာ ပညာသင္ၾကားၾကတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ သူငယ္ခ်င္း အမ်ားစုဟာ ခ်မ္းသာၾကပါတယ္။ မာစီဒီးကားနဲ႕ ေက်ာင္းတက္သူ (+++ သယ္ရင္းေရ၊ ငါေတာ့ ဖြလိုက္ၿပီ :P )၊ ကိုယ္ပုိင္ကားကို ဂ်ပန္ အထိ သြား၀ယ္သူ စသျဖင့္ ေငြေၾကးအားျဖင့္ အေတာ္ျပည့္စံုၾကပါတယ္။ ဆယ္တန္းေအာင္ အၿပီးမွာေတာ့ ကိုယ္ပိုင္ကား ကိုယ္စီေမာင္းေနၾကတဲ့ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕ ဟိုေယာင္ေဟာင္၊ ဒီေယာင္ေယာင္လုပ္၊ သူငယ္ခ်င္းေတြ ဟိုသြားလည္းလိုက္၊ ဒီသြားလည္းပါေပါ့။ အဲဒီတုန္းက (၁၉၉၅-၉၆ ႏွစ္မ်ားက) ရန္ကုန္မွာ စဖြင့္ၿပီး ေခတ္စားတဲ့ night club မ်ားကိုလည္း အပတ္စဥ္လိုလို ေရာက္ျဖစ္၊ ကခုန္ျဖစ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ အဲဒီတုန္းက မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ့္အေၾကာင္းက ေနရာယူထားၿပီး၊ အေဖ့ရဲ႕

မင္း...သူမ်ား စိန္နားကပ္အေရာင္နဲ႕ပါးမေျပာင္နဲ႕၊ ကိုယ့္အေျခအေနကိုယ္သိ

ဆိုၿပီး မၾကာခဏ ဆိုဆံုးမတာကိုလည္း ခံခဲ့ရပါတယ္။ သူငယ္ခ်င္းေတြ ေလာက္ ေငြေၾကးအားျဖင့္ မျပည့္စံုတဲ့ ကၽြန္ေတာ္အေနနဲ႕ သူငယ္ခ်င္းေတြ သြားသမွ် လိုက္ေနေပမယ့္၊ သူတို႕ သံုးသလို လိုက္သံုးဖို႕ ဆိုတာမွာေတာ့ အခက္အခဲ ရွိပါတယ္။

ဒီမိသားစု ေဆြးေႏြးပြဲေတြေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀မွာ အမွန္အမွားကို ခြဲျခားျမင္လာတယ္။ ကိုယ့္အေျခအေနကို ကိုယ္ ပကတိအတိုင္း သေဘာေပါက္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္ ဘ၀လမ္းေၾကာင္းေတြကို တည့္မတ္ေစခဲ့တယ္ ဆိုပါေတာ့။ ကၽြန္ေတာ္ လုပ္ငန္းခြင္ဘ၀ထဲ ေရာက္ခဲ့ ျပန္ေတာ့လည္း ေအာက္သက္ေက်ေအာင္၊ လုပ္ငန္းခြင္နဲ႕ အံ့၀င္ခြင္က်ေအာင္ ကၽြန္ေတာ္ လူမွန္းသိစအရြယ္ကတည္းက အုပ္ခ်ဳပ္မွဳ အပိုင္းမွာ ေနလာခဲ့ၿပီး၊ ၀န္ထမ္း ေထာင္ခ်ီ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့တဲ့ အေဖနဲ႕ ဒီမိသားစုေဆြးေႏြးပြဲေတြကပဲ ထိန္းေက်ာင္း ပဲ့ျပင္ေပးခဲ့တာလို႕ သံုးသပ္မိပါတယ္။

တကယ္ေတာ့ အိမ္မွာ ငယ္ငယ္ကတည္းက အေဖက မိသားစုေတြအားလံုးကို အခြင့္အေရး၊ လြတ္လပ္ခြင့္ အျပည့္ေပးထားၿပီး၊ ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲေတြလုပ္ၿပီး၊ အမ်ားသေဘာတူဆႏၵ (consensus) နဲ႕ ပဲ့ျပင္ ဦးေဆာင္သြားပါလားဆိုတာ ၾကီးမွ ျမင္လာ၊ သေဘာေပါက္လာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မိသားစုနဲ႕ ေ၀းကြာေနၿပီး အႀကံေကာင္းေတြ လိုတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ အခက္အခဲ ျပႆနာေတြနဲ႕ ႀကံဳရတိုင္းမွာေတာ့ အိမ္က မိသားစုေဆြးေႏြးပြဲေတြကို သတိရမိတယ္ဗ်ာ...

မွတ္ခ်က္။ ဒီစာစုကို အေဖနဲ႕အေမရဲ႕ ဒီေန႕ (၂၀၁၀၊ ဇူလိုင္လ ၁၅ ရက္) မွာ က်ေရာက္တဲ့ ႏွစ္ (၄၀) ျပည့္ မဂၤလာႏွစ္ပတ္လည္ေန႕ကို အမွတ္တရ ျဖစ္ေစဖို႕ ေရးပါတယ္။ (တခ်ိဳ႕ေသာ အေဖတို႕ရဲ႕ မဂၤလာႏွစ္ပတ္လည္ေန႕မ်ားမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေမာင္ႏွမေတြ အားလံုး တိုက္တိုက္ဆိုင္ဆိုင္ ေရေျမျခားမွာ ေရာက္ေနတတ္ၾကပါတယ္။ သတင္းစာမ်ားမွာ ေခတၱ (+++ နိုင္ငံ) ေတြ ေဖာ္ျပၿပီး ဆုေတာင္းေတြ ထည့္ၾကတာ ေခတ္စားလို႕ ထည့္ဖို႕ ေနာက္ေျပာင္ေျပာတိုင္း ခါးခါးသီးသီး ျငင္းတဲ့၊ သတင္းစာမွာ ဆုေတာင္းထည့္မွာ ေၾကာက္တဲ့ အေဖ့အတြက္ သတင္းစာ ေၾကာ္ျငာမထည့္ဘဲ Facebook မွာ ေရးပါေၾကာင္း။)

lonetone
၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ (၁၅) ရက္

စာဖတ္ခန္း၊ စာဖတ္၀ါသနာ နဲ႕ စာအုပ္ဆိုင္မ်ား

(ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံက တပိုင္တႏိုင္ Book Cafe အိမ္ဆိုင္မ်ား)

ကၽြန္ေတာ့္ဘ၀မွာ လုပ္ခ်င္၊ ျဖစ္ခ်င္တဲ့ အရာေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ရွိပါတယ္။ အဲဒီအထဲက ဆႏၵတစ္ခုကေတာ့...တပိုင္တႏိုင္ စာဖတ္ခန္းေလး တစ္ခု တည္ေထာင္ခ်င္တာပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ၊ လူငယ္ေတြ စာေတြဖတ္ဖို႕ လိုေသးတယ္ဗ်ာ။ စာေတြ မဖတ္ေတာ့ မသိ၊ မသိေတာ့... ပိုဆိုးေတာ့တာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီလိုေျပာလို႕ မင္းကေကာ စာေတြ ဘယ္ေလာက္ဖတ္ေနလို႕လဲ၊ ဘယ္ေလာက္မ်ား သိေနလို႕လဲလို႕ ေမးရင္ေတာ့...ကၽြန္ေတာ္လည္း ႀကိဳးစားၿပီးသာ ဖတ္ေနတာ၊ ခ်ျပေလာက္ေအာင္ မ်ားျပားတဲ့ အေရအတြက္တစ္ခု အထိ မဖတ္ျဖစ္ေသးဘူး၊ ဘာမွ ေျပာပေလာက္ေအာင္ မသိေသးဘူးလို႕ပဲ ဆိုရမွာပါ။

စာဖတ္ခန္းတစ္ခု လုပ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ကူးရဲ႕အစ ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕စာဖတ္၀ါသနာပါမွဳက စတာပဲလို႕ ဆိုရမွာပဲ။

ငယ္ငယ္ကတည္းက စာဖတ္၀ါသနာပါေတာ့ စာေတြ အစံုဖတ္တယ္။ အစံုဖတ္ေတာ့ အေတြးစံုတာေပါ့။ စာဖတ္တာကို အားေပးတဲ့၊ အျမင္က်ယ္တဲ့၊ အင္ဂ်င္နီယာ အေဖက ကၽြန္ေတာ္တို႕ေမာင္ႏွစ္မေတြကို ဘယ္စာကို ဖတ္ရမယ္၊ ဘယ္စာကို မဖတ္ရဘူးလို႕ တားျမစ္္ခဲ့တာ မရွိခဲ့ပါဘူး။

ဒါေပမယ့္ မွတ္မွတ္ရရ ၆ တန္း၊ ၇ တန္းေလာက္တုန္းကေတာ့ နီေလးေမာင္ရဲ႕ မွဳခင္းစာအုပ္၊ ဦးႏုရဲ႕ ကာမတ႑ာ စာအုပ္ေတြကို ဖတ္ေနတာေတြ႕ေတာ့၊ ငယ္ေသးလို႕ သိပ္မဖတ္ေစခ်င္ေၾကာင္း အရိက္အျမြက္ေလာက္ ေျပာဖူးပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေဖက ဘာေၾကာင့္ မဖတ္ေစခ်င္တာလည္းဆိုၿပီး သိခ်င္လို႕၊ စူးစမ္းၿပီး ပိုလို႕ေတာင္ ဖတ္ျဖစ္သြားပါေသးတယ္။

လိုရင္းကို ဆက္ရရင္ ဒီလိုစာဖတ္၀ါသနာပါေတာ့ အရြယ္ေရာက္လာေတာ့ စာအုပ္ေတြ ၀ယ္ေတာ့တာေပါ့။ ရသမွ် မုန္႕ဖိုး၊ ရွိတဲ့ပိုက္ဆံ ကုန္ေအာင္ စာအုပ္၀ယ္ပစ္တယ္။ စာအုပ္ေတြ ျမင္ေနရရင္ ေပ်ာ္တယ္။ စာအုပ္ေတြကို ဖုန္သုတ္ၿပီး၊ တသသ လုပ္ေနရရင္ ေပ်ာ္တယ္။ အဲဒီေလာက္ကို စာအုပ္ေတြကို ႀကိဳက္တာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဆရာတစ္ေယာက္က ေျပာဖူးတယ္ မင္းက bibliophile တဲ့။ အဓိပၸာယ္က bibliophile = a person who loves or collects books ၊ စာဂ်ပိုးလို႕ ဆိုၾကတဲ့ bookworm နဲ႕ေတာ့ အဓိပၸာယ္ အနည္းငယ္ ကြာပါတယ္။ (bookworm = a person who reads a lot)

ဒါ့ေၾကာင့္ အိမ္မွာလည္း စာအုပ္ေတြ မ်ားသထက္ မ်ားလာပါတယ္။ ဒီလိုမ်ားလာေတာ့ သိပ္မဖတ္ၿဖစ္တဲ့ တစ္ခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြ၊ အေဖတို႕လက္ထက္က စာအုပ္ေဟာင္းေတြကို အိမ္အၿပင္ဘက္ အခန္းတစ္ခန္းမွာ ခြဲထားျဖစ္ေတာ့ တဗီဒီုလံုး ခ်စားခံရတယ္။ ေအာင္သန္းရဲ႕ ေအာင္ဆန္း စာအုပ္အပါအ၀င္ စာအုပ္ေဟာင္း၊ စာအုပ္ေကာင္းေတြ ပါသြားတယ္။ အေတာ့္ကို စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ခဲ့တာပဲ။

ကိုယ့္စာအုပ္ေတြ ပ်က္စီးမွ စိတ္မေကာင္းျဖစ္တယ္ မထင္ပါနဲ႕။ ဆရာမႀကီး ဂ်ာနယ္ေက်ာ္မမေလးရဲ႕ စာအုပ္တစ္အုပ္ထဲမွာ (သူလိုလူ လို႕ ထင္တာပဲ) ဂ်ာနယ္ေက်ာ္ ဦးခ်စ္ေမာင္ရဲ႕ စာအုပ္ ေသတၱာ (၄) ေသတၱာေလာက္ ခ်စားခံရတယ္ဆိုတဲ့ ျဖစ္ရပ္မွန္ ဖတ္ရေတာ့ ရင္ထဲနင့္ၿပီး၊ အဲ့ဒီရက္ပိုင္း ထမင္းေတာင္ ေကာင္းေကာင္းမစားႏိုင္ဘူး။ အဲဒီစာအုပ္ ျပန္ဖတ္ျဖစ္တိုင္းလည္း စာအုပ္ေတြ ပ်က္စီးတဲ့ အေၾကာင္းဖတ္ရရင္ စိတ္မေကာင္း ျဖစ္ေနတုန္းပါပဲ။

ဆိုလိုခ်င္တာက စာအုပ္ေတြကို ခ်စ္ရတာ တန္ဖိုးႀကီးပါတယ္။ အၿမဲထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေနဖို႕လဲ လိုတာပါပဲ။ မထိန္းသိမ္းႏိုင္တာနဲ႕ ကိုယ္တန္ဖိုးႀကီးေပးၿပီး ၀ယ္ထား၊ စုထားရတဲ့ စာအုပ္ေတြဟာ တခဏအတြင္း အနိစၥသေဘာနဲ႕ ကိစၥေခ်ာ ကုန္တာကိုး။

ေနာက္ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ လြန္ခဲ့တဲ့ (၇) ႏွစ္ေလာက္ကစလို႕ ကၽြန္ေတာ္ ျမန္မာျပည္မွာ မေနရေတာ့ပါဘူး။ ပထမ ကေမၻာဒီးယားကို အလုပ္ကိစၥနဲ႕ သြားရေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္စာအုပ္ေတြကို ကၽြန္ေတာ့္ ထိန္းသိမ္းမွဳေအာက္က စခြဲရေတာ့တာပဲ။ ဒါေတာင္ မျဖစ္မေနဖတ္ခ်င္တဲ့ စာအုပ္ေတြကို ေဒၚလာေစ်းႀကီး ေပါင္ပို ေပးၿပီး၊ ကေမၻာဒီးယားအထိ သယ္ခဲ့ေသးတယ္။ ဥပမာ - ဆရာႀကီးတက္တိုးရဲ႕ ဟိုးအရင္က ထုတ္တဲ့ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ အဘိဓာန္ (၂) အုပ္တြဲ ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ္ဘယ္သြားသြား အၿမဲပါေအာင္ ေခၚစၿမဲပါပဲ။ (အခုေတာ့ ဂ်ပန္က ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ေက်ာင္းက Study Room မွာ မိန္႕မိန္႕ႀကီးေပါ့။)


(ကေမၻာဒီးယားက ကၽြန္ေတာ့္စာအုပ္မ်ား)

ကေမၻာဒီးယားမွာ ေရာက္ေနတုန္းက ရန္ကုန္အိမ္ကို ဖုန္းဆက္တိုင္း ကၽြန္ေတာ့္စာအုပ္ေတြကို အေမတို႕ေတြ ေကာင္းေကာင္းထိန္းသိမ္းရဲ႕လား ဆိုတာ ခဏခဏ ေမးလို႕ အေမကေတာင္ စိတ္တိုပါတယ္။ ဒါေတာင္ ကေမၻာဒီးယား မထြက္ခင္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ ေမာင္ႏွစ္မေတြ အေဖ့ေက်းဇူးနဲ႕ စုထားတဲ့၊ စနစ္တက် တဲြထားတဲ့ ျမန္မာတိုင္းမ္ (စထြက္ကတည္းက စုထားတဲ့ အဂၤလိပ္-ျမန္မာ) စာေစာင္ေတြ၊ မဂၢဇင္းအစံုေတြ (အုပ္ေရ၊ ေစာင္ေရ ၅၀၀ နီးပါးလို႕ မွတ္မိပါတယ္) ကို ျပန္ၾကားေရးေအာက္က မရမ္းကုန္း ျပန္၊ဆက္ စာဖတ္ခန္းကို လွဴျဖစ္ခဲ့ေသးတယ္။

ေနာက္ၿပီး ရန္ကုန္ကအိမ္က ေဆာက္ထားတာ ႏွစ္ သံုး၊ ေလးဆယ္ေလာက္ ရွိတဲ့အျပင္၊ ေဆာက္ထားတာ ပံုစံမက်ေတာ့ အမိုးဘယ္ေလာက္ျပင္ျပင္ ခဏခဏ မိုးယိုတတ္လို႕ မိုးရာသီေရာက္တိုင္း၊ မိုးသည္းတိုင္း ငါ့စာအုပ္ေတြေတာ့ အေကာင္းအတိုင္း ရွိေသးရဲ႕လား လို႕လည္း မၾကာခဏ ပူပန္မိေသးတယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ၂၀၀၆ ခုႏွစ္ေလာက္ ကေမၻာဒီးယားက ျပန္ေရာက္ေတာ့ စာအုပ္ေတြ စစ္ၾကည့္ေတာ့ အေတာ္မ်ားမ်ား အေျခအေန ေကာင္းပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္မရွိတုန္းမွာ အေမတို႕ အစ္မအလတ္တို႕က အသံုးမလိုတဲ့ အခ်ိဳ႕ စာအုပ္ေတြ ရွင္းတယ္၊ လႊင့္ပစ္တယ္လို႕ေတာ့ သိရပါတယ္။

ျပန္လာေတာ့ စာအုပ္ေတြစစ္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ထားခဲ့တဲ့ ပစၥည္းေတြထဲမွာ အဖိုးေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဒိုင္ယာရီ စာအုပ္ (၃) အုပ္ ေပ်ာက္ေနတယ္လို႕ မွတ္မိပါတယ္။ အဖိုးေလးက အရင္တုန္းက အေခၚအေ၀ၚနဲ႕ ေျပာရင္ ခ်င္း၀ိေသသတိုင္းမွာ ရာထူးႀကီး ထမ္းေဆာင္ တာ၀န္ယူခဲ့သူပါ။ (အရင္တုန္းက ခ်င္းကို ျပည္နယ္လို႕ မေခၚဘဲ တိုင္းလို႕ေခၚတာ သမိုင္း စိတ္၀င္စားသူေတြ မွတ္မိၾကမွာပါ။ အခုေခတ္ဆိုရင္ေတာ့ သူတာ၀န္ယူခဲ့တဲ့ဌာနက ျပည္ထဲေရးေအာက္က အေထြေထြအုပ္ခ်ဳပ္ေရးဌာနလို႕ နားလည္ပါတယ္။) စစ္ႀကီးအတြင္းက သူ႕ျဖစ္ရပ္ေတြ၊ သူတာ၀န္ယူရတဲ့ အျဖစ္အပ်က္ေတြကို ဒိုင္ယာရီေရးထားတာ ဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ေတာ့ အေတာ့္ကို အဖိုးတန္တဲ့ စာအုပ္ပါပဲ။ စစ္ေလယာဥ္ေတြလာၿပီး၊ ဗံုးေတြက်ဲလို႕ ဗံုးခိုက်င္းထဲ ၀င္ရတာ အစ ေရးထားလို႕ သူ႕လက္ေရးက ဖတ္ရခက္ေပမယ့္၊ တစ္ခ်ိန္ အင္မတန္ တန္ဖိုးရွိမယ့္ စာအုပ္ဆိုၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေသေသခ်ာခ်ာ သိမ္းထားခဲ့တာပါ။ ျပန္လာေတာ့ ဘယ္သူ႕မွ လႊတ္မပစ္ဘူး၊ သတိေတာင္မထားမိဘူး ဆိုေပမယ့္ ဘယ္လိုမွ ရွာလို႕ မရေတာ့လို႕ အေတာ့္ကို စိတ္ထိခိုက္မိတယ္။ ဒိုင္ယာရီစာအုပ္က အမွတ္တမဲ့ၾကည့္ရင္ သာမန္မွတ္စုစာအုပ္ၾကမ္းနဲ႕ ဘာမွမကြာဘဲကိုး။ မွားၿပီး ပစ္တဲ့အထဲမွာ ပါသြားတယ္လို႕ ထင္မိတယ္။ ထပ္ေတာ့ ရွာၾကည့္ေနမိဦးမွာပါပဲ...

ဒီလိုနဲ႕ ကေမၻာဒီးယားမွာလည္း ကၽြန္ေတာ္ စာအုပ္ေတြ ၀ယ္ၿမဲ၊ ၀ယ္ေနဆဲ၊ စုၿမဲ၊ စုေနဆဲ ပါပဲ။


(ကေမၻာဒီးယားက ကၽြန္ေတာ့္စာအုပ္မ်ား)

ကေမၻာဒီးယားေရာက္ၿပီး ေနာက္ပိုင္း အဂၤလိပ္လို ေရးထားတဲ့ စာအုပ္ေတြ ပိုမ်ားလာပါတယ္။ ၂၀၀၃ ၀န္းက်င္ေလာက္ ကၽြန္ေတာ္ ကေမၻာဒီးယား မသြားခင္က အဂၤလိပ္စာအုပ္ဆိုရင္ အဂၤလိပ္စာ တိုးတက္ဖို႕အတြက္ ေရးတဲ့ English Learning စာအုပ္ေတြသာ အဖတ္မ်ားပါတယ္။ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြက ကၽြန္ေတာ္တို႕ကို အဂၤလိပ္စာ သိပ္ေတာ္ေစခ်င္တာကိုး။

အဂၤလိပ္စာနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ အဖြားရင္းက အင္မတန္ ေတာ္တယ္လို႕ သိရပါတယ္။ သူ႕အခ်ိန္အခါတုန္းက ႏိုင္ငံျခားသြား ပညာသင္ၾကတာရွားလို႕ အဂၤလန္မွာ ေက်ာင္းသြားတက္ခဲ့တဲ့ အဖြားကို ဘိလပ္ျပန္လို႕ေတာင္ တခမ္းတနား ေခၚရေၾကာင္း ပံုျပင္ဆန္ဆန္ ၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။၊ ဒါေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ အဂၤလိပ္စာ အေမြေတြ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေျမးေတြ ေကာင္းေကာင္း မရခဲ့ပါဘူး။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အသက္ ၇၅ ႏွစ္အရြယ္နဲ႕ သူဆံုးခဲ့ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဆိုရင္ ၁၀ ႏွစ္သားပဲ ရွိေသးတာကိုး။ အစ္ကို၀မ္းကြဲက Journey ကို ဂ်ံဳးနီး လို႕အသံထြက္ရင္၊ ကၽြန္ေတာ္ ကိုးတန္းေက်ာင္းသားဘ၀က tetanus (ေမးခိုင္ေရာဂါ) ကို တီေတးနပ္ လို႕ အသံထြက္ရင္၊ အေမက မင္းအဖြားသာရွိရင္ အူတက္ေအာင္ရီမယ္ ဒါမွမဟုတ္ လဲေသလိမ့္မယ္လို႕ ေျပာဖူးတာေတာ့ မွတ္မိပါေသးတယ္။

အေမေျပာဖူးလို႕ အဖြား မၾကာခဏ စာအုပ္ငွားဖတ္ဖူးတယ္ဆိုတဲ့ FMI နဲ႕ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ေလာက္က သိဂႌေမာ္ စာအုပ္ဆိုင္ (လမ္းနံပါတ္ေတာ့ မမွတ္မိေတာ့ပါဘူး၊ ဆိုင္ပိုင္ရွင္ကေတာ့ ကုလားစပ္လို႕ မွတ္မိပါတယ္) ကိုလည္း သြားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ထင္သေလာက္ေတာ့ မေကာင္းေတာ့ပါဘူး။ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေခတ္က USIS နဲ႕ BC (British Council) ေခတ္ကိုး။ သိဂႌေမာ္ကို သြားေတာ့၊ အေမတို႕ ေျပာလို႕ ၾကားဖူးေနတဲ့ Sidney Sheldon တို႕၊ Jeffrey Archer တို႕၊ Denielle Steel တို႕ကို ေတာ့ စဖတ္မိၿပီး Sidney Sheldon ရဲ႕ ၀တၳဳအခ်ဳိ႕ကိုေတာ့ ႀကိဳက္တတ္ခဲ့ပါၿပီ။

ေနာက္ ႏိုင္ငံတကာ သတင္းေတြ၊ (Documentary) သတင္းမွတ္တမ္းကားေတြ၊ ရုပ္ရွင္ေတြကို သိပ္ႀကိဳက္တဲ့ ကၽြန္ေတာ္၊ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လို႕ သတင္းေတြထဲမွာ၊ ရုပ္ရွင္ေတြထဲမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံႀကီးေတြက စာအုပ္ဆိုင္ႀကီးေတြ အေၾကာင္း သိရျမင္ရၾကားရ တဲ့အခါတိုင္းလည္း သိပ္ကို အားက်မိပါတယ္။

ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံေတြရဲ႕ အခ်ိဳ႕စာအုပ္အေရာင္းဆိုင္ေတြမွာ စာဖတ္သူေတြကို စိတ္ၾကိဳက္နားေနၿပီး၊ ေရြးခ်ယ္ဖတ္ရွဳဖို႕ လုပ္ေပးထားတာ၊ ၀ယ္ခ်င္လည္း၀ယ္၊ မ၀ယ္ခ်င္လည္း ျပန္ႏိုင္တဲ့ ေကာင္းမြန္တဲ့စနစ္ေတြ၊ ေနာက္ Book Cafe ေလးေတြ လုပ္ေပးၿပီး စာဖတ္သူေတြကို ဆြဲေဆာင္တဲ့ အစီအစဥ္ေတြကို သိပ္သေဘာက်ေပါ့။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ ကမၻာ့ႏိုင္ငံႀကီးေတြရဲ႕ အခ်ိဳ႕စာအုပ္ဆိုင္ေတြက ကိုယ္လိုခ်င္တဲ့ စာအုပ္ေတြ (ေရွးေဟာင္းစာအုပ္ေတြ အပါအ၀င္) ကို e-book ကေန ေစ်းသက္သက္သာသာနဲ႕ မိနစ္ပိုင္းအတြင္း print out လုပ္ေပးႏိုင္တဲ့အထိ တီထြင္ၿပီး၊ အေရာင္းျမွင့္တင္ေနတဲ့ သတင္းၾကားရတာ အားတက္စရာပါပဲ။ အစပိုင္းက amazon ေလာက္သာ ၾကားဖူးတဲ့ ကၽြန္ေတာ္၊ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အေမရိကားက အႀကီးဆံုး စာအုပ္အေရာင္းဆိုင္ျဖစ္တဲ့ Barnes & Noble စာအုပ္ဆိုင္ေတြ အေၾကာင္း စသိလာပါတယ္။


(Wiki က ယူထားတဲ့ Barnes & Noble စာအုပ္ဆိုင္ ဓါတ္ပံု)

ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာျပည္၊ ျပင္ပ ဘယ္ကိုပဲေရာက္ေရာက္ ကၽြန္ေတာ္မျဖစ္မေန စူးစမ္းသြားလာတဲ့ ေနရာေတြထဲမွာ စာအုပ္ဆိုင္ေတြ ပါလာပါေတာ့တယ္။ ဥပမာ - ဘန္ေကာက္ကို ေရာက္တုိင္းလည္း အခ်ိန္လုၿပီး Kinokuniya နဲ႕ Asia Books စာအုပ္ဆိုင္ေတြကို အေျပး သြားစၿမဲပါပဲ။ ဗီယက္နမ္၊ ဟိုခ်ီမင္းစီးတီးမွာ ၂၀၀၅ ေလာက္က ေတြ႕ခဲ့ရတဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ အခ်ိဳ႕ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ေတာ့ သာေနပါၿပီ။ အိႏၵိယ၊ နယူးေဒလီ ေရာက္တုန္းက ေမႊခဲ့တဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ေတြကေတာ့ ထင္သေလာက္၊ ၾကားရသေလာက္ ေစ်းမသက္သာပါဘူး။ (အခ်ိန္ အကန္႕အသတ္ေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္စံုေအာင္ မသြားႏိုင္တာလည္း ပါပါလိမ့္မယ္။)

ကေမၻာဒီးယားအေၾကာင္း ျပန္ေျပာရရင္၊ ဖႏြမ္ပင္မွာေတာ့ အေကာင္းဆံုးစာအုပ္ဆိုင္က Norodom လမ္းမႀကီးေပၚက Monument Books စာအုပ္ဆိုင္ပါပဲ။ သူကေတာ့ စာအုပ္အသစ္ဆိုင္ပါ။ ေစ်းလည္း ႀကီးပါတယ္။ ဘန္ေကာက္က Kinokuniya စာအုပ္ဆိုင္လိုပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ကေမာၻဒီးယားနဲ႕ပတ္သက္တဲ့ စာအုပ္ေတြစံုၿပီး၊ အျခားစာအုပ္ေကာင္းမ်ားစြာလည္း ရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေစ်းႀကီးေတာ့ မ၀ယ္ႏိုင္ဘဲ သြားသြားေငးရတဲ့ အႀကိမ္ေပါင္း မနည္းပါဘူး။

ကေမာၻဒီးယားမွာ ကၽြန္ေတာ့္အတြက္ အဆင္ေျပတဲ့၊ ကၽြန္ေတာ္ ဗဟုသုတေတြ တိုးေအာင္ အေထာက္အကူျပဳခဲ့တဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ ႏွစ္ဆိုင္ရွိပါတယ္။ ႏွစ္ဆိုင္စလံုးက အေဟာင္းဆိုင္ (Used Books Shop) ေတြပါ။

ပထမဆိုင္က ဖႏြမ္ပင္၊ St. 240 က D’s Books ျဖစ္ၿပီး၊ ဒုတိယဆိုင္က Riverside ဘုရင့္နန္းေတာ္ (Royal Palace) နားက Bohr’s Books ပါပဲ။ ၀တၳဳေတြ အမ်ားႀကီးရွိသလို၊ အျခား ဘာသာရပ္ဆိုင္ရာ စာအုပ္ေကာင္းေတြလည္း ရႏိုင္ပါတယ္။ Bohr’s Books က ဆိုင္ရွင္ကိုယ္တိုင္ ထိုင္တတ္တယ္၊ ဒီဗီဒီအေခြ အခ်ိဳ႕ပါ တြဲေရာင္းၿပီး ေစ်းပိုသက္သာပါတယ္။ ေစ်းေလ်ာ့ခိုင္းလုိ႕ ရပါတယ္။ D’s Books ကေတာ့ အေရာင္း၀န္ထမ္းေတြသာ ရွိလို႕ ေစ်းသိပ္မေလ်ာ့တတ္ဘူး၊ အမ်ားႀကီး၀ယ္မွသာ စစ္လို႕ရတယ္။ ဆိုင္ပိုင္ရွင္က ဘန္ေကာက္မွာ အရင္ကေနခဲ့ဖူးတဲ့ အသက္ခပ္ငယ္ငယ္ အျဖဴေကာင္ (westerner တစ္ေယာက္မို႕ ကၽြန္ေတာ္ အၾကမ္းဖ်င္း ေခၚတာပါ) လို႕ မွတ္မိပါတယ္။ ေနာက္ နာမည္ အတိအက် မမွတ္မိေတာ့တဲ့ တပိုင္တႏိုင္ အဂၤလိပ္စာအုပ္ေတြ ေရာင္းတဲ့ အိမ္ဆိုင္ေလးေတြ၊ Book Cafe ေတြ ကေမၻာဒီးယား တစ္ႏိုင္ငံလံုးမွာ ႀကိဳၾကားႀကိဳၾကား ရွိတတ္ပါေသးတယ္။








(ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံက တပိုင္တႏိုင္ Book Cafe အိမ္ဆိုင္မ်ား)

ကေမၻာဒီးယားက အဲဒီလို စာအုပ္ဆိုင္ေလးေတြ အားလံုးမွာ စာအုပ္ေတြကို စိမ္ေျပနေျပ ထိုင္ၿပီး ျမည္းစမ္းႏိုင္ေအာင္ သက္ေတာင့္သက္သာရွိတဲ့ ထိုင္ခံုေလးေတြ ထားေပးထားတာ၊ ႀကိဳက္သေလာက္ အခ်ိန္ယူေနႏိုင္တာ၊ တစ္ခ်ိဳ႕ဆိုင္ေတြဆို အင္တာနက္ပါ တြဲထားေပးၿပီး လိုသလိုသံုးႏိုင္တာ စတဲ့ ေကာင္းတဲ့အခ်က္ေတြ သြားေတြ႕ရပါတယ္။ ကိုယ့္ျမန္မာႏိုင္ငံထက္ ခက္ခဲၾကမ္းတမ္းတဲ့ အေျခအေနဆိုးေတြကို ရင္ဆိုင္ျဖတ္ေက်ာ္ခဲ့ရတဲ့ ကေမၻာဒီးယားလို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာေတာင္ ဒီလို အေျခအေနေကာင္းေတြ ဖန္တီး၊ တည္ရွိေနတာကို ျမင္ေတာ့ ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာလည္း ဒီလိုထြန္းကားေစခ်င္တာေပါ့ဗ်ာ။

အခု ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာေတာ့ စိတ္ၾကိဳက္စာအုပ္ဆိုင္ရယ္လို႕ ေကာင္းေကာင္း မေတြ႕ပါဘူး။ ေစ်းေတြက သိပ္ႀကီးတာကိုး။ အၾကမ္းအားျဖင့္ အဂၤလိပ္စာအုပ္ ၀ယ္ရတာ ခက္တယ္လို႕လည္း ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ နာဂိုယာမွာေတာ့ Sakae က Maruzen ကို မၾကာခဏ သြားျဖစ္ပါတယ္။ (၃) ထပ္မွာ အဂၤလိပ္စာအုပ္ ေတြကို ေရာင္းပါတယ္။ ထိုင္ဖတ္လို႕လည္းမရ၊ ၀ယ္ဖို႕ကလည္း ေစ်းေတြက amazon.com / amazon.co.jp တို႕ထက္ႀကီးတာမို႕ ဘာစာအုပ္ေတြ တင္ထားတယ္၊ ဘာစာအုပ္ေတြ ထြက္ေနတယ္ဆိုတာေလာက္ပဲ အၾကမ္းဖ်င္း သြားၾကည့္ျဖစ္ၿပီး၊ လိုခ်င္တာကို online ကပဲ ၀ယ္တာ မ်ားပါတယ္။ ပိုလည္း တန္ပါတယ္။




(ဂ်ပန္က ကၽြန္ေတာ့္ စာအုပ္မ်ား)

တိုက်ိဳ Shinjuku နားက Kinokuniya စာအုပ္ဆိုင္ေတြကိုေတာ့ မေရာက္ျဖစ္ေသးပါဘူး။ တိုက်ိဳေရာက္တိုင္း ကၽြန္ေတာ္ မျဖစ္မေန သြားေမႊျဖစ္တဲ့ စာအုပ္ဆိုင္ကေတာ့ ျမန္မာေတြ အေနမ်ားတယ္လို႕ သိရတဲ့၊ ျမန္မာဆိုင္ေတြရွိတဲ့ Takadanobaba က Blue Parrot စာအုပ္ အေဟာင္းဆိုင္ပါပဲ။ ကံေကာင္းရင္ စာအုပ္ေကာင္းေတြကို ေစ်းအသင့္အတင့္နဲ႕ ရႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုင္ရွင္ ဂ်ပန္မႀကီးက အဂၤလိပ္လို ေျပာရတာ သေဘာက်ၿပီး၊ ေစ်းဆစ္လို႕ရပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ သူခန္႕ထားတဲ့ အေနာက္ႏိုင္ငံသူ ၀န္ထမ္းေကာင္မေလးမ်ားကလည္း သူ႕ကြယ္ရာမွာ သူ႕ထက္ကို ေစ်းပိုေလ်ာ့ ေပးတတ္ပါေသးတယ္။


(Blue Parrot စာအုပ္ဆိုင္ အ၀င္၀)

တိုက်ိဳက ေနာက္တစ္ဆိုင္ကေတာ့ Ebisu က Good Day Books ဆိုင္ပါပဲ။ ဆိုင္က Blue Parrot ထက္ပိုႀကီးၿပီး၊ တစ္ခ်ိဳ႕စာအုပ္ေတြမွာ Blue Parrot ထက္ ေစ်းပိုသက္သာပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ့္အႀကိဳက္ စာအုပ္ေတြကေတာ့ Good Day Books မွာ သိပ္မရွိလို႕ တစ္ခါတစ္ေလ၊ အခ်ိန္ပိုမွပဲ သြားျဖစ္ပါတယ္။


(Good Day Books စာအုပ္ဆိုင္ အ၀င္၀)

ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုရင္ ကၽြန္ေတာ့္တို႕ ေခတ္မွာ မွတ္မွတ္ရရ၊ ၂၀၀၃ မတိုင္ခင္က USIS, BC ကလြဲရင္ အင္း၀ စာအုပ္တိုက္ တစ္ခုေလာက္ပဲ အဂၤလိပ္စာအုပ္နဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ရွိတာကိုး။ ၂၀၀၁-၂၀၀၂ ၀န္းက်င္တုန္းကေတာ့ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္၀င္းထဲမွာ iCafe ဆိုၿပီး အင္း၀က အဂၤလိပ္စာအုပ္၊ အင္တာနက္နဲ႕ ေကာ္ဖီဆိုင္ တဲြဖြင့္ခဲ့ဖူးလို႕၊ ကၽြန္ေတာ္ေတာင္ member လုပ္ခဲ့ပါေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း ဘာေၾကာင့္မွန္းမသိ ပိတ္လုိက္တာ membership fees ေတာင္ ျပန္မရပါဘူး။

အခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ဆရာႀကီးဦးေသာ္ေကာင္းရဲ႕သား ေဒါက္တာသန္႕ေသာ္ေကာင္း ရဲ႕ စာအုပ္ဆိုင္ေပၚလာတာ၊ ေနာက္ ကေမၻာဒီးယားမွာရွိတဲ့ Monument Books ကလည္း ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဆိုင္ခြဲေတြ ဖြင့္လာၿပီလို႕သိရတာ အင္မတန္ ၀မ္းေျမာက္စရာပါပဲ။ ေနာက္ၿမိဳ႕ထဲမွာ member ၀င္ၿပီး အဂၤလိပ္စာအုပ္ေတြ ငွားလို႕ရတဲ့ စာၾကည့္တိုက္ငယ္တစ္ခု ဖြင့္ထားၿပီလို႕လဲ ၾကားပါတယ္။ အဲဒီအေၾကာင္းေတာ့ ေသေသခ်ာခ်ာ မသိေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျပႆနာက ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္တဲ့၊ USIS, BC တို႕ကိုလည္း သြားဖို႕ အလွမ္းမမီတဲ့ လူငယ္ေတြ အတြက္ စာဖတ္စရာ၊ ဗဟုသုတ ယူစရာ ေနစရာေတြ ေကာင္းေကာင္း၊ ေပါေပါမ်ားမ်ား မရွိေသးတာပါပဲ။

မၾကာေသးခင္က ဦးေက်ာ္သူ နဲ႕ နာေရးကူညီမွဳအသင္းက စာၾကည့္တိုက္ေထာင္တာ၊ နာေရးကူညီမွဳ အသင္း၀င္ လူငယ္ေတြကို စာအုပ္ဖတ္ႏိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေပးတာ ၾကားသိရေတာ့ အေတာ္ကို သာဓုေခၚမိပါတယ္ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္တို႕ ႏိုင္ငံမွာ ဒါမ်ိဳးေတြ တကယ္လိုအပ္ေနတာပါ။ မလိုအပ္တဲ့ ပကာသန အလွဴေတြအစား လိုအပ္တဲ့ အလွဴေတြ၊ လူမွဳအက်ိဳးျပဳ ပရဟိတလုပ္ငန္းေတြဘက္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ေတြ လွည့္သင့္ေနပါၿပီ။

ဒီပို႕စ္ကို အဆံုးသတ္ဖို႕ အစက ျပန္ေကာက္ရရင္...ကမၻာေပၚက လုပ္ငန္းကိစၥေတြ ဘယ္ေလာက္ႀကီးႀကီး၊ ဘယ္ေလာက္ေသးေသး ေအာင္ျမင္ဖို႕ရာ စိတ္ကူစိတ္သန္းက စရတယ္လို႕ ဖတ္မွတ္ဖူးပါတယ္။

နိဒါန္းမွာ ဆိုခဲ့သလို ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ စိတ္ကူးကေတာ့ တပိုင္တႏိုင္ စာဖတ္ခန္းေလး ဒါမွမဟုတ္ ကိုယ္ပိုင္ စာၾကည့္တိုက္ေလးတစ္ခု တခ်ိန္မွာ ျဖစ္ေျမာက္ေအာင္ တည္ေထာင္ခ်င္တာပါပဲ။

ကိုယ္ပိုင္ဆိုင္တဲ့၊ စုထားတဲ့ စာအုပ္ေတြကို ကိုယ္တစ္ေယာက္တည္း သိမ္းၿပီး၊ ဖတ္ေနမယ့္အစား share လုပ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္...

ေနာက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ ေငြေၾကး မတတ္ႏိုင္ေသးလို႕၊ တစ္ေနရာရာမွာ ႀကီးႀကီးမားမား မလုပ္ႏိုင္ေသးရင္ေတာင္၊ အိမ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္ စလုပ္ ျဖစ္ႏိုင္မယ္ဆိုရင္...

ကၽြန္ေတာ္ စုေဆာင္းထားတဲ့ အဂၤလိပ္၊ ျမန္မာ စာအုပ္ေတြ၊ အက်ိဳးရွိ ဗဟုသုတရမယ့္ documentary ေတြ၊ ရုပ္ရွင္ ဒီဗီဒီ ေတြကို အစီအရီထားလို႕၊ Air-con၊ အင္တာနက္၊ Audio/ Video facilities ေတြအပါအ၀င္ သက္ေတာင့္သက္သာ ထိုင္ႏိုင္၊ အိပ္ဖတ္ႏိုင္မယ့္ ေနရာေလးေတြနဲ႕ လူငယ္ေတြ၊ စိတ္၀င္စားသူေတြ အတြက္ တပိုင္တႏိုင္ စာဖတ္ခန္းေလးတစ္ခု မၾကာေတာ့မယ့္ တခ်ိန္မွာ လုပ္ႏိုင္ခဲ့မယ္ဆိုရင္...

ႏွစ္သစ္ကူးမွ ႏွစ္ေဟာင္းအေတြးမ်ား

ဒီေန႕ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္၊ ဇန္န၀ါရီလ (၁) ရက္ေန႕၊ ဂ်ပန္အခ်ိန္ မနက္ (၄း၅၄) နာရီမွာ ႏွစ္သစ္ကူးနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ အေတြးမ်ား ေတြးေနမိပါတယ္...

မႏွစ္ကေတာ့ ဒီအခ်ိန္ အိုဆာကာမွာ လည္လို႕ပတ္လို႕၊ ေပ်ာ္လို႕ေကာင္းတုန္းေပါ့။ ဂ်ပန္ေရာက္ခါစလည္းျဖစ္လို႕ မႏွစ္က ဒီလိုအခ်ိန္မွာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕ ဟီရိုရွီးမားသြား၊ အျပန္မွာ အိုဆာကာ ၀င္ၿပီး၊ ႏွစ္သစ္ကူးခဲ့ပါတယ္။ ႏွစ္သစ္ကူးအေတြးမ်ား ေတြးခ်ိန္မရွိေအာင္ကိုပဲ အသစ္အဆန္းမ်ား၊ ေလ့လာစရာမ်ားနဲ႕ အခ်ိန္ကုန္သြားခဲ့တယ္လို႕ မွတ္မိပါတယ္။ ဒီႏွစ္မွာေတာ့ ခရစ္စမတ္မတိုင္ခင္ ၂၃ ရက္ေန႕ေလာက္က စလို႕ မထင္မွတ္ပဲ သြားလာစရာ ပြဲမ်ားဆက္သြားတာ တစ္ပတ္ခန္႕ ျဖစ္သြားလို႕ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ဘာအစီအစဥ္မွ လုပ္မထား၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ား ေခၚတဲ့ပြဲမ်ားကို မသြားဘဲ အိမ္မွာပဲ ေနမယ္လို႕ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ပါတယ္။

ထံုးစံအတိုင္း ႏွစ္သစ္တစ္ခုကို ကူးေျပာင္းရင္ မိတ္ေဆြသူငယ္ခ်င္းအခ်ိဳ႕ကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးရည္မွန္းခ်က္ (New Year Resolutions) မ်ား ခ်မွတ္ေလ့ရွိၾကတာ ၾကားဖူးပါတယ္။ ကုိယ္တိုင္ေတာ့ တစ္ခါမွ New Year Resolutions ရယ္လို႕ ခ်မွတ္ၿပီး လုပ္ခဲ့တာ အခုအရြယ္အထိ မရွိေသးပါဘူး။

တိုက္ဆိုင္လို႕ လုပ္ငန္းခြင္ထဲက ကၽြန္ေတာ္ေလးစားရေသာ ဆရာသမားနဲ႕လြန္ခဲ့ေသာ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ေလာက္က စကားေျပာခဲ့တာ ျပန္အမွတ္ရပါတယ္။ ဆရာသမားက သူငယ္စဥ္ကတည္းက အၿမဲတမ္း စည္းစနစ္၊ ရည္ရြယ္ခ်က္ေလးနဲ႕ လုပ္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ ဥပမာ ဒီႏွစ္မွာ စာအုပ္ ဘယ္ႏွစ္အုပ္ ကုန္ေအာင္ဖတ္မယ္၊ ဘာလုပ္မယ္ စသည္ကို ရည္ရြယ္ဆံုးျဖတ္ထားၿပီး၊ ၿပီးေျမာက္ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ အသက္ဘယ္အရြယ္မွာ ဘယ္လိုလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ ၿပီးျပတ္ေနရမယ္ စသျဖင့္လည္း သူအၿမဲစဥ္းစား ႀကိဳးစားလုပ္ေလ့ရွိေၾကာင္း ရွင္းျပဖူးပါတယ္။ သူျဖတ္သန္းခဲ့တဲ့ ဘ၀ခရီး၊ လက္ရွိအေျခအေနမွာ ရရွိထမ္းေဆာင္ေနတဲ့ တာ၀န္နဲ႕ အရည္အခ်င္းမ်ားေၾကာင့္ သူဒီလို အရည္အခ်င္းရွိၿပီး၊ ေအာင္ျမင္တာဟာ ဒီလို well-planned ထား လုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ ထင္ျမင္သံုးသပ္ပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ကိုယ္ ကၽြန္ေတာ္လည္း ဒီလို စည္းစနစ္၊ ရည္မွန္းခ်က္ေလးထားၿပီး၊ ေအာင္ျမင္ၿပီးေျမာက္ေအာင္ လုပ္ဖို႕ ရည္ရြယ္ထားေပမယ့္လည္း၊ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ တိတိက်က် တစ္ခုခုကို ဆံုးျဖစ္ခ်က္ခ်မွတ္ၿပီး၊ လုပ္တာမ်ိဳး မရွိေသးပါဘူး။ တတ္ႏိုင္သမွ် အေကာင္းဆံုး ႀကိဳးစားမယ္ ဆိုတာေလာက္ပါပဲ။ ဘ၀ဆိုတာကလည္း တစ္ခါတစ္ေလ ကိုယ္ရည္မွန္းလုပ္တဲ့ အတိုင္းလည္း ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္တတ္တာကိုး။

၂၀၁၀ ခုႏွစ္ထဲမွာ အသက္က ၃၀ ေက်ာ္ ၃၁ ႏွစ္ ျပည့္ေတာ့မွာပါ။ စိတ္ကေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို လူငယ္ပဲလို႕ ထင္ေနေပမယ့္ လူငယ္ဘ၀ ကုန္ဆံုးလို႕ လူလတ္ပိုင္းထဲကို သိသိသာသာ ၀င္ေရာက္ေနပါၿပီ။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံ၊ ပညာေရးနဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီးေျပာရရင္ အခုဆိုရင္ ဘာလိုလိုနဲ႕ ဂ်ပန္ေရာက္တာ တစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္ ရွိသြားပါၿပီ။ ေရာက္စ Orientation မ်ားနဲ႕ ဘာသာစကားအတြက္ (၃) လ၊ မဟာဘြဲ႕ သုေတသန ေက်ာင္းသားဘ၀ နဲ႕ (၆) လ၊ မဟာဘြဲ႕ ပထမႏွစ္ေက်ာင္းသား (ပထမႏွစ္၀က္) (၆) လ တို႕ကိုျဖတ္ေက်ာ္ၿပီး၊ အခု (ဒုတိယႏွစ္၀က္) အလယ္ ကိုေရာက္ေနပါၿပီ။ ဒီတစ္ႏွစ္ခြဲေလာက္ ကာလဟာ အေတာ္ျမန္ျမန္ပဲ ကုန္သြားခဲ့တယ္လို႕ထင္ပါတယ္။

ကုန္သြားတဲ့အခ်ိန္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး စဥ္းစားၾကည့္ရင္ အခ်ည္းႏွီး မျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ စိတ္ထဲမွာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုလည္း အျပည့္အ၀ေတာ့ မေက်နပ္ပါဘူး။ ငါႀကိဳးစားဖို႕လိုေသးတယ္၊ ပိုၿပီးႀကိဳးစားရဦးမယ္ဆိုတဲ့ စိတ္ကရွိေနဆဲပါ။ အင္း... ရယ္စရာ ေျပာရရင္ေတာ့ အတန္းအတူတက္ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕ ယွဥ္ရင္ေတာ့ ဘာသာရပ္ယူတာ အပါအ၀င္ အစစ သူမ်ားထက္ ႏွစ္ဆေလာက္ အားထုတ္ခဲ့ပါတယ္။ အခုျပန္သံုးသပ္ ၾကည့္ရင္ ေကာင္းတာ၊ ဆိုးတာ စတဲ့ အေတြ႕အႀကံဳေတြ အမ်ားႀကီးရပါတယ္။

ေဒသႏ ၱရ အေတြ႕အႀကံဳနဲ႕ပတ္သတ္ၿပီး ေျပာရင္ေတာ့ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိေတာ့ ဂ်ပန္ျပည္ႀကီးကို ႏွံ႕ခဲ့ၿပီလို႕ဆိုရမွာပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ေနတဲ့ နာဂိုယာ ကေန စဥ္းစားရင္ အထက္ပိုင္းက ဖူဂ်ီေတာင္၊ တိုက်ိဳ၊ ယိုကိုဟားမား၊ ဆုကုဘား၊ ေအာက္ပိုင္းမွာ က်ိဳတို၊ နာရာ၊ အိုဆာကာ၊ ကိုေဘး၊ ဟီရိုရွီးမား၊ ေအာက္ပိုင္းအစြန္ဆံုး ကာဂိုရွီးမား အထိ ေရာက္ၿပီးသြားပါၿပီ။ တိုက်ိဳ နဲ႕ အိုဆာကာ ဆိုရင္ ေရာက္တဲ့အၾကိမ္အေရအတြက္က အေတာ္မ်ားေနၿပီး၊ ကိုယ္ေနတဲ့ၿမိဳ႕ထက္ေတာင္ သြားလာရမယ့္ ေနရာေတြကို ပိုမွတ္မိေနတယ္လို႕ဆိုရမွာပါပဲ။ တျခားျမိဳ႕ငယ္ေလးေတြကို ေန႕ခ်င္းျပန္ ခရီးတိုေလးေတြ သြားတာပါ ထည့္တြက္ရင္ ကုိယ့္ျမန္မာျပည္ထက္ေတာင္ ပိုႏွံ႕ေနတယ္လို ဆိုရမလားပဲ။

ကိုယ့္ႏိုင္ငံမွာက အလုပ္တစ္ဖက္နဲ႕မို႕ ျပည္တြင္းခရီးထြက္ဖို႕ဆိုတာ အိမ္မက္လိုပါပဲ။ မၾကာခင္လာမယ့္ ေက်ာင္းပိတ္ရက္မ်ားမွာ သြားျဖစ္လို႕ အေမရိကန္အေျခစိုက္စစ္စခန္းရွိတဲ့ အိုကီနာ၀ါ (သို႕) အထက္ပိုင္းက အလြန္ေအးတဲ့ ေဟာ့ကိုင္းဒိုး ေရာက္ျဖစ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့လည္း အေတာ္ေပ်ာ္စရာေကာင္းၿပီး၊ ဗဟုသုတရမယ္ ထင္ပါတယ္။

မိတ္ေဆြ သူငယ္ခ်င္း အေပါင္းအသင္းမ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ရင္လည္း အေပၚယံသာမက တစ္ကယ့္ကို ခင္ခင္မင္မင္ေပါင္းလို႕ရတဲ့၊ ဂ်ပန္သူငယ္ခ်င္းေတြ အပါအ၀င္ ႏိုင္ငံတကာသူငယ္ခ်င္းေတြ တိုးပြားလာလို႕ ၀မ္းသာ ေပ်ာ္ရႊင္မိပါတယ္။ သူတို႕ေတြနဲ႕ အခုအခ်ိန္ကစလို႕ ေနာက္ေနာင္ေရရွည္မွာ ျပန္ေတြ႕ဖို႕၊ လက္တြဲလုပ္ကုိင္ႏိုင္ဖို႕လည္း ေမွ်ာ္လင့္လ်က္ပါပဲ။

ဒါေတြကေတာ့ ႏွစ္သစ္ကူးမွာ ျပန္ေျပာင္းစဥ္းစားမိတဲ့ ႏွစ္ေဟာင္းအေတြးမ်ား ပါပဲ။ ႏွစ္သစ္ကူး ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကိုေတာ့ ေနာက္ပို႕စ္မ်ားမွာ ဆက္စဥ္းစားၾကတာေပါ့ဗ်ာ။

အကဲျဖတ္ သတ္မွတ္ခ်က္ တစ္ခု (သို႕) Grading

ဒီေန႕မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဧၿပီလကေန အခု စက္တင္ဘာလ အစပိုင္းအထိ ေရြးခ်ယ္တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ First Term ဘာသာရပ္ေတြ ထဲက ဘာသာအခ်ိဳ႕ရဲ႕ Grade ေတြကို သိရပါတယ္။

မသိခင္က သိခ်င္သေလာက္ သိရေတာ့လည္း သိပ္ၿပီးအထူးအဆန္းႀကီး မခံစားရေတာ့ပါဘူး။ သိသိခ်င္းေတာ့ အမွန္အတိုင္း ေျပာရရင္ အနည္းငယ္ စိတ္လွဳပ္ရွားမိတာေပါ့ဗ်ာ။ သိရတဲ့ (၇) ဘာသာ ထဲမွာ (၆) ဘာသာစလံုး (A) ရပါတယ္။ က်န္တဲ့ တစ္ဘာသာက အသြင္ထူးျခားပါတယ္။ အဲဒီဘာသာမွာ ကိုယ္ပဲ ဆရာ၊ ကိုယ္ပဲ တပည့္ လုပ္ရပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ Grade သတ္မွတ္ေပးတာမ်ိဳး မရွိဘဲ၊ ေက်ာင္းသားအားလံုးကို Pass သာေပးပါတယ္။ ဒီဘာသာအေၾကာင္း ေတာ့ ေနာက္ေရးတာေပါ့ဗ်ာ။

ႀကံဳတုန္း ကၽြန္ေတာ္တို႕ေက်ာင္းရဲ႕ Grade သတ္မွတ္ခ်က္ေလး ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ႏွိဳင္းယွဥ္ၾကည့္လို႕ ရေအာင္ပါ။ A=excellent, B=good, C=Pass, D=fail, Pass=Grade not applicable လို႕ ဆိုပါတယ္။ (A+) ေတြ ဘာေတြေတာ့ ေယဘုယ်အားျဖင့္ မရွိဘူးေပါ့ဗ်ာ။

ဒါေပမယ့္လည္း တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဌာနခြဲအလိုက္ နဲ႕ သင္တန္းအစီအစဥ္အရေတာ့ အနည္းငယ္ကြဲျပားမွဳ ရွိပါတယ္။ (ဌာနခြဲလို႕ဆိုတာက ဥပမာ - ဥပေဒပညာဌာန၊ စီးပြားေရးပညာဌာန နဲ႕ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မွဳပညာဌာန စတာကို ဆိုလိုၿပီး၊ သင္တန္း အစီအစဥ္ဆိုတာက ပံုမွန္ မဟာဘြဲ႕ သင္တန္း၊ အခ်ိန္တို (တစ္ႏွစ္) short-term student exchange programme စသည္တို႕ကို အၾကမ္းဖ်င္း ဆိုလိုပါတယ္။)

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ဘြဲ႕လြန္သင္တန္းေတြမွာ ဘာသာရပ္တစ္ခုကို credit ၂ ခု ေပးၿပီး၊ credit ၂ ခုအတြက္ တစ္ခ်ိန္ မိနစ္ (၉၀) ၾကာ အတန္း (၁၅) တန္း တက္ရပါတယ္။ Intensive Course ေတြဆိုရင္လည္း သံုး၊ေလး ရက္ဆက္တိုက္မွာ မိနစ္(၉၀) x (၁၅) ခ်ိန္ ျပည့္ေအာင္ သင္ပါတယ္။ အေတာ္ပင္ပန္းတယ္လို႕ ေျပာရမွာပါပဲ။ ပါေမာကၡတစ္ေယာက္ကေတာ့ အေမရိကန္မွာ တစ္ခ်ိန္ကို မိနစ္ (၆၀) သာ သင္ေလ့ရွိေၾကာင္း နဲ႕ ဂ်ပန္မွာ တစ္ခ်ိန္ကုိ မိနစ္ (၉၀) သင္တာ လြန္ေၾကာင္း၊ ေက်ာင္းသားမ်ား မိနစ္ (၉၀) လံုး အာရံုစိုက္ႏိုင္စြမ္း မရွိေၾကာင္း ေျပာျပပါတယ္။

Grading နဲ႕ပတ္သက္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ယူတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ ဌာနက အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္မွဳ ဘာသာရပ္နဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီး အေသးစိတ္ရွင္းျပရရင္၊ Grade ကို A=80 or more, B=79-70,C=69-60, F=below 60 လို႔ သတ္မွတ္ပါတယ္။

ေနာက္ Grading Policy က Attendance တစ္ခ်ိန္အတြက္ ၂ မွတ္၊ အေၾကာင္းအရာ (topic) (၁၁) ခုအတြက္ စာတမ္းငယ္ (ႏွစ္မ်က္ႏွာခန္႕) ၁၁ ခု အပတ္စဥ္ တင္ရၿပီး၊ တစ္ခုအတြက္ ၅ မွတ္၊ စာတမ္း ေကာင္းရင္ ထူးခၽြန္မွတ္ ၂ မွတ္ ပိုရၿပီး၊ ညံ့ရင္ သို႕မဟုတ္ Plagiarism ေတြ႕ရင္ ၂ မွတ္ အႏွဳတ္ခံရပါတယ္။ (အဲဒီဘာသာတက္တုန္းက အထူးပိတ္ရက္မ်ားေၾကာင့္ ၁၅ ခ်ိန္အစား ၁၃ ခ်ိန္ တက္ရၿပီး၊ Intro အခ်ိန္မပါ၊ ၁၂ ခ်ိန္အတြက္ အတန္းမွန္မွန္တက္ရင္ တစ္ခ်ိန္ ၂ မွတ္နဲ႕ (၂၄) မွတ္၊ အဆင့္မီ စာတမ္း (၁၁) ခုအတြက္ တစ္ခု ၅ မွတ္ နဲ႕ (၅၅) မွတ္၊ စုစုေပါင္း (၇၉) မွတ္နဲ႕ (B) ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ အတန္းမွန္မွန္တက္၊ Paper (၁၁) ခုတင္၊ အနည္းဆံုး Paper (၁) ခုမွာ ထူးခၽြန္မွတ္ ရပါမွ (A) ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး Paper ကို အပတ္စဥ္ ေနာက္တစ္တန္း မစခင္မွာ တင္ရပါတယ္။ ေနာက္က်ရင္ အမွတ္ေလ်ာ့ပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္အေတြ႕အႀကံဳေျပာရရင္ တစ္ရက္ေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ စာေတြမ်ားတာေၾကာင့္ Paper အခ်ိန္မီ မတင္ႏိုင္ဘူး ျဖစ္သြားပါတယ္။ ေန႕လည္ (၁) နာရီ တင္ရမယ့္ စာကို အဲဒီေန႕ည (၉) နာရီေလာက္မွ တင္ႏိုင္ပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ ကၽြန္ေတာ္ (၂) မွတ္ေလ်ာ့ခံရတယ္လို႕ သိရပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ အတန္းပံုမွန္တက္၊ Paper အကုန္တင္ရဲ႕သားနဲ႕ (Paper တစ္ခု ေနာက္က်တာေၾကာင့္) အလိုလိုကို (၇၇) မွတ္ ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ (A) လိုခ်င္လို႕ က်န္တဲ့ Paper မ်ားမွာ ထူးခၽြန္အမွတ္ရေအာင္ အေတာ္ကို ႀကိဳးစားရပါတယ္။ အခု Grade သိရေတာ့ အဲဒီဘာသာမွာ (A) ရလို႕ အေတာ္ကို ေပ်ာ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ First Term (Spring Term) ပတ္သက္ၿပီး ျပန္သံုးသပ္ရရင္ ေတြးစရာေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ တစ္အခ်က္က တက္ခဲ့တဲ့အတန္း ေတြမွာ ခက္ခဲပင္ပန္းတဲ့ အတန္းေတြ ပါသလို သာမန္ေလာက္ပဲ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရတဲ့ အတန္းေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕အတန္းဆို ခက္လြန္းလို႕ အေတာ္ကို စိတ္ဓါတ္မက်ေအာင္ ႀကိဳးစားခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက ဇြဲ အေရးႀကီးတယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ခက္လြန္းလို႕ ဒီဘာသာကို ျဖဳတ္လိုက္ေတာ့မယ္လို႕ အခါခါစဥ္းစားၿပီး အားတင္းဆက္တက္ခဲ့လို႕ ေနာက္ပိုင္း ထင္သေလာက္ မခက္ေတာ့တာ၊ ကိုယ္ အမ်ားႀကီး improve ျဖစ္လာတာ စသျဖင့္ေပါ့ဗ်ာ။

ႏွစ္အခ်က္က Grading နဲ႕ပတ္သက္လို႕ေတာ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ိဳ႕ေသာ ပါေမာကၡမ်ားရဲ႕ အကဲျဖတ္ခ်က္ကိုေတာ့ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္း ေျပာရရင္ သိပ္ဘ၀င္မက်ပါဘူး။ အခ်ိဳ႕ေသာဘာသာရပ္မ်ားမွာ၊ အခ်ိဳ႕ေသာ ပါေမာကၡမ်ားက စည္းကမ္းတိက် တင္းက်ပ္ေပမယ့္ အခ်ိဳ႕က flexible ျဖစ္တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ဘာသာရပ္တစ္ခု၊ ႏွစ္ခုမွာ အားလံုးနီးပါး (A) ရၾကတယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ ကိုယ္အပါအ၀င္ အားလံုး (A) လိုခ်င္တာ မွန္ေပမယ့္၊ တစ္ဦးခ်င္းစီရဲ႕ အားထုတ္မွဳခ်င္း မတူတာ၊ အတန္းထဲမွာတင္ ကိုယ့္အခ်င္းခ်င္း သိၾက၊ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ အကဲျဖတ္ႏိုင္တာမို႕ အားလံုးသာ (A) ရၾကရင္ တကယ္ႀကိဳးစားသူအတြက္ နစ္နာပါတယ္။ သိပ္မႀကိဳးစားသူကလည္း ငါေပါ့ေပါ့လုပ္လည္း အဆင့္ေကာင္းမွာပဲလို႕ မွတ္ယူသြားရင္၊ တစ္ဦးခ်င္းစီသာမကာ ေရရွည္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအဆင့္အတန္းပါ က်ဆင္းသြားႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆပါတယ္။

ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ Grade A, B ဆိုတာ အကဲျဖတ္ သတ္မွတ္ခ်က္တစ္ခုသာ ျဖစ္ၿပီး၊ ဘာသာရပ္တစ္ခု အေပၚမွာ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ တတ္ကၽြမ္းသြားသလဲ၊ တစ္ကယ္ပဲ မွတ္ေက်ာက္တင္ခံႏိုင္ၿပီလား ဆိုတာက A, B ထက္ ပိုၿပီး တန္ဖိုးရွိမယ္လို႕ ထင္ပါတယ္ဗ်ာ။

ကဲ ေနာက္ပိုစ့္မ်ားမွာမွပဲ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ခက္တဲ့ဘာသာ၊ လြယ္တဲ့ဘာသာ သင္ပံုသင္နည္း ဆက္စဥ္းစားၾကတာေပါ့ဗ်ာ။ ကၽြန္ေတာ့္အေနနဲ႕ကေတာ့ အခုသိရတဲ့ ဘာသာအခ်ိဳ႕ အဆင့္ေကာင္းခဲ့တာေၾကာင့္ ေနာက္ထပ္ယူမယ့္ ဘာသာေတြအတြက္ ပိုႀကိဳးစားေစဖို႕ motivation ရတာေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

(ျဖည့္စြက္ခ်က္။ ဒီပို႕စ္နဲ႕ ပတ္သက္ၿပီး တံု႕ျပန္မွဳ အေတာ္မ်ားမ်ား ရခဲ့ပါတယ္။ ဖတ္ရွဳသူအခ်ိဳ႕က ကၽြန္ေတာ့္ကို ကိုယ့္ကိုယ္ကို ကိုယ္ရည္ေသြးတယ္လို႕ ထင္မွတ္မွားၾကတယ္ ထင္ပါရဲ႕။ အမည္မေဖာ္ဘဲ လာလာ ေမတၱာပို႕ၾကလို႕ C-Box ကို ပိတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီပို႕စ္ကို ဖ်က္ပစ္ရင္ ေကာင္းမလားလို႕ အႀကိမ္ႀကိမ္ စဥ္းစားမိခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေသေသခ်ာခ်ာ ဖတ္မိၾကမယ္ဆိုရင္ေတာ့၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဆိုလိုရင္း နဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ ထင္ျမင္ခ်က္ကို နားလည္သေဘာေပါက္မယ္ ထင္လို႕ ဒီပို႕စ္ကို မဖ်က္ေတာ့ပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ေနာင္ ပို႕စ္မ်ား ေရးသားရာမွာ ဆင္ျခင္ဖို႕ သင္ခန္းစာတစ္ခုေတာ့ ထပ္ရခဲ့ပါတယ္။)

ပညာေရး ေတြးဆစရာ

ပညာေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ကၽြန္ေတာ္ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ဘ၀ခရီးကို မၾကာခဏဆိုသလို ျပန္လည္စဥ္းစားမိပါတယ္။

ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ကမာၻ႕အဆင့္မီ ပညာတတ္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခ်င္ခဲ့၊ ျဖစ္ခ်င္ေနတာကိုး။ ငယ္စဥ္ကတည္းက စာဖတ္၀ါသနာပါလို႕ ဦးေလးတစ္ေယာက္က ပေရာ္ဖက္ဆာႀကီးလို႕ ေခၚရင္လည္း သေဘာက်မိတာပါပဲ။

ဒါေပမယ့္ ပညာေရးမွာ အခ်ိဳ႕ေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားလို ကံသိပ္မေကာင္းခဲ့ပါဘူး။ ေခတ္၊ စနစ္ေတြကို အျပစ္တင္ၿပီး မႀကိဳးစားရင္ ကိုယ္ပဲေနာက္က်က်န္ခဲ့မွာမို႕၊ ဒါေတြကို ခ်ဲ႕ထြင္ မေျပာခ်င္ေပမယ့္၊ အဆင့္အတန္းမီ ပညာေရးစနစ္ နယ္ပယ္မွာ က်င္လည္ခ်င္တာကေတာ့ အမွန္ပါပဲ။

ဒါေပမယ့္လည္း အမွန္တကယ္ ေျပာရရင္ ဘ၀မွာ ႀကိဳးစားခ်င္စိတ္ ေပၚလာၿပီး၊ အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ ႀကိဳးစားခဲ့တာ (၁၀) တန္းေအာင္ၿပီး ေလာက္မွပါ။ (၁၀) တန္းေအာင္ၿပီးမွ ဘ၀ နဲ႕ ပညာေရးကို ပိုတန္ဖိုးထားတတ္လာတယ္ ဆိုပါေတာ့။

ကၽြန္ေတာ္ ၁၉၉၆ မွာ (၁၀) တန္းေအာင္ေတာ့လည္း သာမန္အဆင့္ေလာက္နဲ႕ပါပဲ။ ရွားရွားပါးပါး ျမန္မာစာဂုဏ္ထူး ထြက္ပါတယ္။ သိပၸံဘာသာတြဲကို (၇၂) မွတ္နဲ႕ ဂုဏ္ထူး ကပ္ျပဳတ္ပါတယ္။ က်န္တဲ့ဘာသာေတြကေတာ့ သာမန္အမွတ္ေလာက္ပါပဲ။

(၁၀) တန္းေအာင္ၿပီး ၁၉၉၇ ခုႏွစ္၀န္းက်င္ သူငယ္ခ်င္းအမ်ားစု ႏိုင္ငံရပ္ျခားမွာ ေက်ာင္းသြားတတ္ဖို႕ အသီးသီး ျမန္မာျပည္က ထြက္သြားၾကေတာ့၊ ကိုယ့္ဘ၀အတြက္ စၿပီးေတာ့ အေလးအနက္ ေတြးမိလာပါတယ္။ ဘ၀ေရွ႕ေရးအတြက္ ဘာလုပ္မလဲ၊ ဘာျဖစ္ခ်င္သလဲေပါ့။

ကၽြန္ေတာ့္သူငယ္ခ်င္း အမ်ားစုက ေငြေၾကးခ်မ္းသာ ျပည့္စံုၾကတယ္။ သူတို႕ လုပ္ခ်င္တာ လုပ္ႏိုင္တဲ့ အေနအထားမွာ ရွိတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္မွာ သူတို႕ေလာက္ အေျခအေန၊ အခြင့္အေရး မေပးပါဘူး။ မိဘမ်ားကို အတင္းအက်ပ္ ေျပာရင္ေတာ့ စင္ကာပူ၊ ေပၚလီ ေလာက္ေတာ့ ျဖစ္သြားႏိုင္ေပမယ့္ ကိုယ့္ေၾကာင့္ မိဘ၊ ေမာင္ႏွစ္မမ်ားကိုလည္း ၀န္ထုပ္၀န္ပိုး မျဖစ္ေစခ်င္တာေၾကာင့္ အတင္းအက်ပ္ ေတာင္းဆိုမွဳမ်ိဳးေတြလည္း မလုပ္ခဲ့ပါဘူး။

ဒါေၾကာင့္ အဲ့ဒီအခ်ိန္က ကိုယ္၀ါသနာပါရာ လုပ္ငန္းခြင္ထဲကို ၀င္ေရာက္ဖို႕သာ သင့္ေတာ္ေသာ ဆံုးျဖစ္ခ်က္ျဖစ္လာၿပီး၊ ထိုက္သင့္ေသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္မွဳမ်ားနဲ႕ အသက္(၁၉) ႏွစ္ အရြယ္မွာ အခ်ိန္ျပည့္ လုပ္ငန္းခြင္ထဲ စတင္ေရာက္ရွိခဲ့တယ္ ဆိုပါေတာ့။ ဒီေတာ့ အက်ိဳးဆက္က ပညာေရးနဲ႕ပတ္သက္ရင္ ေရြးခ်ယ္ပိုင္ခြင့္က အတိုင္းအတာ တစ္ခုအထိ limited ျဖစ္သြားပါတယ္။

ကိုယ္တက္ခ်င္တဲ့ ဘာသာက ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးလိုမ်ိဳး၊ ဒီဘာသာက အေ၀းသင္မွာ မရွိ။ ဒီလိုနဲ႕ အေကာင္းဆံုးျဖစ္မယ္လို႕ ယူဆရၿပီး၊ အေဖတိုက္တြန္းတဲ့ ဥပေဒကို ယူျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါကၽြန္ေတာ့္ဘ၀ နဲ႕ ဥပေဒ စတင္ပတ္သက္မွဳေပါ့။

(၅) ႏွစ္တာ သင္ယူရတဲ့ ဥပေဒ (အေ၀းသင္) ေက်ာင္းသားဘ၀မွာလည္း အလုပ္တစ္ဖက္ေၾကာင့္ ဘြဲ႕သာရတယ္ စာကို ေကာင္းေကာင္း နားမလည္ခဲ့ပါဘူး။ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း အနီးကပ္တက္၊ စာေမးပြဲေအာင္ဖို႕ အနီးကပ္က်ဴရွင္တက္၊ စာမွန္မွန္က်က္ၿပီး ဘြဲ႕ေတာ့ ရသြားပါတယ္။ တစ္ကယ္တတ္သလားေမးရင္ ယခုအခ်ိန္အထိ မတတ္ဘူးလို႕သာ ၀န္ခံရမွာပါ။

အဲ အေ၀းသင္ ငါးႏွစ္တက္တုန္း၊ သူမ်ားထက္ အနည္းငယ္ ပိုအားထုတ္တယ္လို႕ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုထင္တာကေတာ့ သူမ်ားေတြလို အလြယ္လမ္းမလိုက္ဘဲ စာကုိ တကယ့္ကို က်က္မွတ္ခဲ့ပါတယ္။ (ေနာက္ဆံုးႏွစ္နဲ႕ ပတ္သက္လို႕ေတာ့ ေျပာစရာေတြရွိလို႕ ေနာက္မွ သီးျခားေျပာျပာတာေပါ့။)

ဥပေဒ (အေ၀းသင္) မွာ အမွတ္ေကာင္းေကာင္းနဲ႕ ေအာင္ဖို႕၊ ဂုဏ္ထူးရဖို႕ အျခားေသာ ဘာသာရပ္မ်ားနဲ႕စာရင္ အေတာ့္ကို ခဲယဥ္းပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္မွတ္မိသေလာက္ ႏွစ္စဥ္ႏွစ္တိုင္း ဂုဏ္ထူးထြက္ေက်ာင္းသား (၁၀) ေယာက္ထက္ မပိုဘူးလို႕ ထင္ပါတယ္။ ဂုဏ္ထူးလိုခ်င္ရင္ အလြတ္က်က္စာမ်ားသာမက မိမိရဲ႕ထင္ျမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ား ကို အတုိင္းအတာတစ္ခုထိ ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ေရးသားပါမွ ရပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ကၽြန္ေတာ္အၿမဲတမ္း ေျပာေလ့ရွိသလို ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ဘ၀မွာ အျခားေသာ သူငယ္ခ်င္းမ်ားနဲ႕ယွဥ္ရင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသား ဘ၀ ပီပီျပင္ျပင္ မခံစားခဲ့ရပါဘူး။ အၿမဲတမ္း လိုခ်င္ခဲ့တဲ့ University Life မရွိခဲ့ဘူးလို႕ ဆိုရမွာေပါ့။

လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာ အခ်ိန္ျပည့္ (၁၀) နွစ္ခန္႕ လွဳပ္ရွားရုန္းကန္အၿပီး၊ အသက္ (၂၉) ႏွစ္အရြယ္ေရာက္ေတာ့ မွ ကၽြန္ေတာ္ပညာေရးဘက္ ေျခဦးျပန္လွည့္ခဲ့မိပါတယ္။ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ မဟာဘဲြ႕ ဆက္တက္ျဖစ္တယ္၊ ဆက္တက္ေနတယ္ ဆိုပါေတာ့။

တကယ္သြားခ်င္တာက ကမာၻေက်ာ္ အေမရိကန္ တကၠသိုလ္မ်ားေပါ့။ ေနာက္ဆံုး အေျခအေန အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ဂ်ပန္ကို ေရြးခ်ယ္ခဲ့တယ္လို႕ ေျပာရမွာပါပဲ။ ကၽြန္ေတာ္လိုခ်င္ခဲ့တဲ့ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသားဘ၀ကို ရၿပီေပါ့။ အရြယ္လြန္မွ ရတယ္လို႕ ဆိုရင္လည္း မမွားဘူးလို႕ ေျပာရမွာပါပဲ။

အဲဒီေတာ့ ေရြးခ်ယ္ခဲ့တဲ့ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံက ဘြဲ႕လြန္ပညာေရးနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ေကာင္းတာ၊ ဆိုးတာေတြ ကိုယ့္အေတြ႕အႀကံဳအရ ခ်ိန္ဆေတြးေနမိတာေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ေနာက္ပို႕စ္မ်ားမွာ ဆက္လက္ေဆြးေႏြးၾကတာေပါ့ဗ်ာ။

စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား

ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မပီျပင္ေသးတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ေလးကို မ်က္စိလည္ လမ္းမွားလို႕ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ သိလို႕ပဲျဖစ္ျဖစ္ လာေရာက္ၾကသူမ်ားကို ေလးစားခင္မင္တာေၾကာင့္ အသစ္မေရးျဖစ္တာ ၾကာေနတဲ့ ဘေလာ့ဂ္ေလးမွာ အသစ္တစ္ခု ေရးဖို႕ ဒီေန႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္ပါတယ္။

ဘာအေၾကာင္းေရးရင္ ေကာင္းမလဲလို႕စဥ္းစားေတာ့ လတ္တေလာ ကိုယ့္အေတြ႕အႀကံဳနဲ႕ တိုက္ဆိုင္လို႕ ေခါင္းထဲေရာက္လာတဲ့ ေမးခြန္းေလးကို ေခါင္းစဥ္လုပ္လိုက္ပါတယ္။

စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား...

ဒီေမးခြန္း ေခါင္းထဲေရာက္လာတာကို ရွင္းျပရဖို႕ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ပညာေရး ဘ၀လမ္းေၾကာင္းကို အရင္ေျပာျပဖို႕ လိုပါလိမ့္မယ္။

ဒီေမးခြန္းကို ငယ္ငယ္တုန္းက (၁၀) တန္းအထိ ေပါ့ဗ်ာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ကို ေမးရင္ ကၽြန္ေတာ္ အၿမဲတမ္း ဘယ္လိုျပန္ေျဖရမလဲ မသိ ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။

ဘာျဖစ္လို႕လဲဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က ေက်ာင္းစာနဲ႕ ပတ္သက္ရင္ အထူးခၽြန္ႀကီး မဟုတ္သလို၊ အညံ့ဆံုးအဆင့္မွာလည္းမပါတဲ့ အလယ္အလတ္အဆင့္မွာ ရွိသူ ျဖစ္လို႕ပါ။ စာေတြနဲ႕ပတ္သက္ရင္ စိတ္ထဲမွာ သိပ္ခက္ခဲတယ္လို႕ ဘယ္ေတာ့မွ မယူဆမိပါဘူး။ ကိုယ္အားစိုက္ၿပီး ႀကိဳးစားလိုက္ရင္ ရလဒ္ေကာင္းလာၿပီး၊ သာမန္အားထုတ္မွဳမွာ သာမန္ရလဒ္ရတာ အထူးအဆန္းမဟုတ္ဘူးလို႕ ခံယူမိလို႕ပါ။ ဆိုလိုတာက စာဟာ မလိုက္ႏိုင္စရာ မရွိဘူး။ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ အားစိုက္ႀကိဳးစားရင္ ႀကိဳးစားသလို ေအာင္ျမင္မယ္၊ မႀကိဳးစားရင္ မေအာင္ျမင္ဘူး လို႕ ခံယူထားလို႕ပါပဲ။

ဒီလိုနဲ႕ (၁၀) တန္းေအာင္ၿပီး အေ၀းသင္တကၠသိုလ္ တက္ဖို႕ အေၾကာင္းဖန္လာပါတယ္။

အေ၀းသင္မွာ သင္ခ်င္တဲ့ ဘာသာ ေရြးခ်ယ္ရာမွာ အခက္အခဲ စေတြ႕ပါတယ္။ ငယ္စဥ္ကတည္းက ၀ါသနာပါတာက ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရးလို၊ ႏိုင္ငံေရးသိပၸံလို ဘာသာရပ္မ်ိဳး၊ အေ၀းသင္မွာ အဲဒီအခ်ိန္က (၁၉၉၆-၉၇ ၀န္းက်င္က) သင္ယူခြင့္ရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြက အခုအခ်ိန္နဲ႕ ႏွိဳင္းယွဥ္ရင္ အေတာ္ကို limited ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က အေကာင္းဆံုးက စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဘာသာရပ္ေတြေပါ့၊ ၿပီးရင္ ဥပေဒက ဒုတိယ လိုက္တယ္လို႕ မွတ္မိပါတယ္။

ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ မျဖစ္စေလာက္အမွတ္ေပါင္းက အေ၀းသင္ စီးပြားေရး ဘာသာရပ္မ်ားကို သင္ယူဖို႕ (အမွတ္) မီ တာေၾကာင့္ အစပိုင္းက စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဘာသာေတြ တက္ရင္ေကာင္းမလား ခဏတာ စဥ္းစားခဲ့မိေပမယ့္၊ သခၤ်ာက ညံလိုက္တာ တာေတလံ၊ ၿပီးေတာ့ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စီးပြားေရးဦးေႏွာက္ မရွိဘူး (business-minded မျဖစ္ဘူး) လို႕ ခံယူထားလို႕ စီးပြားေရးဘာသာေတြ ယူဖို႕ကိစၥ၊ အျမန္ပဲ ေခါင္းထဲက ထုတ္ခဲ့ပါတယ္။

ဒီမွာ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ သခၤ်ာဘယ္ေလာက္ေတာ္တယ္ဆိုတာ ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။

ငယ္ငယ္တုန္းက အိမ္မွာ အေမက ကၽြန္ေတာ့္ကို သခၤ်ာသင္ေပးပါတယ္။ သခၤ်ာသင္တိုင္း အိမ္က Blackboard မွာေကာ၊ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ နဖူးမွာေကာ အေမစိတ္တိုလို႕ ေျမျဖဴနဲ႕ ေခါက္ထားလို႕ ျဖဴေဖြးေနတတ္ၿပီး၊ ကၽြန္ေတာ္လည္း သခၤ်ာအသင္ခံရတိုင္း ငိုခဲ့တာကို မွတ္မိပါတယ္။ တစ္ခါကေတာ့ အေမေတာ္ေတာ္ စိတ္ဆိုးပါတယ္။ သူေမးတာကို ကၽြန္ေတာ္မေျဖႏိုင္လို႕ပါ။ ေမးခြန္းက ဆန္တစ္ျပည္မွာ ႏို႕ဆီဗူး ဘယ္ႏွစ္လံုးလဲ ဆိုတာပါပဲ။ ႏို႕ဆီဗူး (၈) လံုးဟာ ဆန္တစ္ျပည္ျဖစ္ေၾကာင္း အႀကိမ္ႀကိမ္ သင္ထားေပးတာ ေတာင္ ဆန္တစ္ျပည္ဟာ ဘယ္ႏွစ္လံုးလဲလို႕ ေမးခြန္းေနာက္ျပန္ေမးတိုင္း မေျဖတတ္ခဲ့ပါဘူး။ (ကၽြန္ေတာ္ အဲဒီေလာက္ထိ သခၤ်ာေတာ္ပါတယ္။ :P အဲဒီေနာက္ပိုင္း အေမလည္း ကၽြန္ေတာ့္ကို သခၤ်ာမသင္ေတာ့သလို၊ ကြ်န္ေတာ္လည့္ ငယ္ငယ္တည္းက အခုခ်ိန္အထိ သခၤ်ာကို ေၾကာက္တဲ့စိတ္၀င္သြားတာ အဲဒီက စတယ္ထင္တာပဲဗ်။)

ဒီလိုနဲ႕ အေ၀းသင္မွာ စီးပြားေရးဘာသာရပ္မ်ားကို ဖယ္လိုက္ရင္ ေရရွည္အသံုး၀င္ႏိုင္တယ္လို႕ ယူဆရၿပီး၊ အေဖကလည္း တိုက္တြန္းအားေပးတာေၾကာင့္ ဥပေဒကို ယူလိုက္ပါတယ္။

စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား ေမးခြန္းနဲ႕ ဥပေဒေက်ာင္းသား ဘ၀နဲ႕ ဆက္စပ္ၿပီး မွတ္မိသေလာက္ေျပာရရင္၊ အေ၀းသင္ တက္ခဲ့တဲ့ ငါးႏွစ္အတြင္း ႏွစ္စဥ္ ရက္(၂၀) ေလာက္ တက္ရတဲ့ အနီးကပ္သင္တန္းကို မွန္မွန္တက္၊ ဆရာမေတြက ဘာသာရပ္တစ္ခုမွာ (၁၂) ပုဒ္ ၀န္းက်င္သင္၊ အဲဒီအထဲက (၈) ပုဒ္၀န္းက်င္ကို စာေမးပြဲမတိုင္မီ ေက်ာင္းပိတ္ရက္ နဲ႕ စာေမးပြဲ မေျဖခင္ ရက္မ်ားမွာမွ အနီးကပ္ က်က္မွတ္ရင္ ေအာင္ဖုိ႕က ေသခ်ာပါတယ္။ (ကြ်န္ေတာ္တို႕က ဥပေဒ (အေ၀းသင္) ရဲ႕ ပညာသင္ႏွစ္ ငါးႏွစ္ တက္ရတဲ့ ေနာက္ဆံုးအသုတ္ ေက်ာင္းသားေတြေပါ့ဗ်ာ။)

ဥပေဒပညာရပ္ျဖစ္တာေၾကာင့္ က်က္မွတ္ရတဲ့ စာေတြ၊ ဥပေဒ ေ၀ါဟာရေတြ ခက္ခဲေပမယ့္ စာေမးပြဲေအာင္ရမယ္ဆိုတဲ့စိတ္၊ အဂၤလိပ္စာ ၀ါသနာပါတဲ့ အေျခခံေတြေၾကာင့္ အခက္အခဲ မရွိ ေက်ာ္လႊားခဲ့ႏိုင္ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အေျခခံပညာတန္း၊ ဘြဲ႕ႀကိဳတန္း မ်ားကို အထိုက္အေလ်ာက္ေသာ ႀကိဳးစားအားထုတ္ မ်ားနဲ႕ေက်ာ္ျဖတ္လာခဲ့ေတာ့ စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး သိပ္စဥ္းစားစရာ မရွိခဲ့သလို၊ ေမးခြန္းထုတ္ခဲ့သူမ်ားကိုလည္း သိပ္နားမလည္ခဲ့ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္ ဒီလိုေမးသလဲေပါ့။ စာဟာ မိမိႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္ လိုက္ႏိုင္မယ္၊ မႀကိဳးစားရင္ မလိုက္ႏိုင္ဘူးေပါ့။ ဒီလို ရွင္းရွင္းေလးပဲ ေတြးခဲ့ပါတယ္။

ဒီလိုနဲ႕ အေၾကာင္းတိုက္ဆိုင္လို႕ အေရွ႕ေတာင္အာရွႏိုင္ငံ တစ္ခုျဖစ္တဲ့ ကေမၻာဒီးယားႏိုင္ငံမွာ Australia ႏိုင္ငံက လာေရာက္ဖြင့္လွစ္တဲ့ (International Relations, Public Speaking, Negotiation) စတဲ့ ဘာသာရပ္မ်ား ပါ၀င္တဲ့ အဂၤလိပ္စာ ဒီပလိုမာ တက္ခဲ့ၿပီး၊ အေမရိကန္၊ ၾသစေၾတးလ် စေသာ ဆရာမ်ားထံမွ ပညာဆည္းပူးခြင့္ ရျပန္ေတာ့လည္း အဂၤလိပ္စာ ၀ါသနာ အခံေၾကာင့္ အထူးအေထြ အခက္အခဲမေတြ႕ခဲ့ပါဘူး။ Debate ၿပိဳင္ပြဲမ်ားမွာေတာင္ ယွဥ္ၿပိဳင္အႏိုင္ရခဲ့ပါတယ္။ (အခ်ိန္ နဲ႕ အျခားေသာ အခက္အခဲမ်ားေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ္ ဒီပလိုမာ ဆံုးခန္းတိုင္ မတက္ႏိုင္ခဲ့တာကိုေတာ့ ေတြးတိုင္း စိတ္မေကာင္းပါဘူး။)

ဒါေတြကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ရဲ႕ (undergraduate) အဆင့္အထိ ျဖတ္သန္းခဲ့ရတဲ့ ပညာေရးဆိုင္ရာ အေျခအေန ေတြပါပဲ။

စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား ေမးခြန္းနဲ႕ ထိပ္တိုက္စတိုးတာကေတာ့ ကၽြန္ေတာ့္ရဲ႕ ဘြဲ႕လြန္ (graduate) တန္း မွာပါပဲ။

ကၽြန္ေတာ္ ဂ်ပန္ႏိုင္ငံမွာ မဟာဘြဲ႕သင္ၾကားဖို႕ စေရာက္ေတာ့ သင္တန္းအစီအစဥ္အရ နဲ႕ ေက်ာင္းစည္းကမ္းအရ၊ ကၽြန္ေတာ္တို႕လို ႏိုင္ငံတကာေက်ာင္းသား အမ်ားစုကို မဟာဘြဲ႕တန္း ေက်ာင္းသားအျဖစ္ စတင္လက္မခံဘဲ၊ သုေတသနေက်ာင္းသားအျဖစ္သာ သတ္မွတ္လက္ခံပါ တယ္။ သုေတသနေက်ာင္းသားဘ၀ရဲ႕ စာသင္ႏွစ္၀က္ (semester) တစ္ခုမွာတင္ ဘာသာရပ္ (၆) ခု ေလာက္ကို သင္ယူခဲ့ရတာေၾကာင့္ ကၽြန္ေတာ့္ အေျခအေနက သူမ်ားနဲ႕မတူ ပင္ပန္းခဲ့ပါတယ္။

ဂ်ပန္ႏိုင္ငံရဲ႕ ပညာေရးအဆင့္အတန္း နဲ႕ပတ္သက္ရင္ ကၽြန္ေတာ္အပါအ၀င္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ျမန္မာေတြ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အေမရိကန္၊ ၿဗိတိန္၊ ၾသစေၾတးလ် နဲ႕ ႏွိဳင္းယွဥ္ၿပီး သိပ္အထင္မႀကီးၾကပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ပန္မွာလည္း ပညာေရးအဆင့္ မနိမ့္ဘဲ၊ resources ေတြလည္း ေပါမ်ားေၾကာင္း ကိုယ္ေတြ႕အရ သိလာပါ တယ္။ ဘာသာစကား အခက္အခဲေၾကာင့္ သင္ၾကားမယ့္ဆရာ ေရြးခ်ယ္မွဳ ေကာင္းဖို႕ေတာ့ လိုပါတယ္။

မဟာဘြဲ႕ေက်ာင္းသား ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း စာေတြကို ေန႕မအိပ္၊ ညမအိပ္ ဖတ္ၿပီး၊ တစ္ေန႕ တစ္ေန႕ အလ်င္မီေအာင္ နဲ႕ ဘာသာရပ္မ်ားကို ေသေသခ်ာခ်ာ နားလည္ သေဘာေပါက္ဖို႕ အေတာ့္ကို ႀကိဳးစား ရပါတယ္။ (အခု semester မွာ စာေလာဘႀကီးၿပီး၊ အတန္းေတြမ်ားမ်ား ယူလိုက္မိတာလည္း ပါတာေပါ့ဗ်ာ။)

ဒါေၾကာင့္ အခုခ်ိန္မွာ စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား ... ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ေကာင္းေကာင္း သေဘာေပါက္လာပါတယ္။

ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ပညာေရးမွာ ႏိုင္ငံတကာေက်ာင္းသားမ်ားနဲ႕ ရင္ေဘာင္တန္းႏိုင္ဖို႕၊ အရည္အေသြးမီ ေမးခြန္းမ်ား ေမးႏိုင္ဖို႕၊ ပါ၀င္ေဆြးေႏြးႏိုင္ဖို႕၊ မိမိေလ့လာဆည္းပူးေနတဲ့ ဘာသာရပ္မ်ားကို ကၽြမ္းက်င္ပိုင္ႏိုင္ဖို႕ အရွင္းလင္းဆံုးစကားနဲ႕ စာလိုက္ႏိုင္ဖို႕ တကယ္ကို အားထုတ္ရပါတယ္။ မလြယ္ပါဘူး။ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီ ပညာေရးမွာ အားကုန္ထုတ္ ႀကိဳးစားတိုင္းလည္း စာလိုက္ႏိုင္ဖို႕ တကယ့္ကို မလြယ္ပါဘူး။

အဲဒီေတာ့ သူငယ္ခ်င္းတို႕ေကာ ဘယ္လိုလဲ။ စာလိုက္ႏိုင္ရဲ႕လား ...