Tuesday, February 24, 2009

UN ဆိုင္ရာ အေမရိကန္ ကိုယ္စားလွယ္သစ္ Susan Rice


Susan Rice (US Ambassador to UN)

အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားရဲ႕ UN ဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္အျဖစ္ မၾကာေသးမီက ခန္႕အပ္ျခင္း ခံရတဲ့ Susan Rice က UN မွာ အေမရိကန္ရဲ႕ ဦးေဆာင္မွဳကို ျပန္လည္ဆန္းသစ္သြားမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း ကတိျပဳေျပာၾကားခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ UN ရဲ႕ လက္ရွိအေျခအေနကို ေလ့လာၾကည့္ရင္ သမိုင္းေၾကာင္းမွာ အေမရိကန္ရဲ႕ သေဘာ ဆႏၵကို အၿမဲလိုလိုဆန္႕က်င္ေနခဲ့တဲ့ ၿပိဳင္ဘက္ႏိုင္ငံမ်ားဟာ ယခုအခ်ိန္မွာ UN ရဲ႕ အေရးပါဆံုးေသာေနရာ အခ်ိဳ႕ကို ရယူထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

အေထြေထြညီလာခံမွာ Nicaragua ႏိုင္ငံသား (leftist Nicaraguan) Miguel d'Escoto Brockmann က ဦးေဆာင္လ်က္ရွိပါတယ္။ ၄င္းဟာ အေမရိကန္ရဲ႕ ကမၻာမွာ ဗိုလ္က်စိုးမိုး လႊမ္းမိုးခ်ဳပ္ကိုင္လိုမွဳကို အၿမဲလိုလို ဆန္႕က်င္ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ တတိယကမၻာႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ အေရးပါေသာ ႏိုင္ငံေရး အဖြဲ႕အစည္းႀကီးလို႕ ေျပာလို႕ရတဲ့ ဘက္မလိုက္လွဳပ္ရွားမွဳ အဖြဲ႕ (Non-Aligned Movement - NAM) မွာ က်ဴးဘားက ဥကၠဌ အျဖစ္ တာ၀န္ယူထားပါတယ္။ ထို႕အတူ လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံဟာလည္း လံုၿခံေရးေကာင္စီမွာ လက္ရွိတာ၀န္ယူလ်က္ရွိၿပီး၊ လာမယ့္ႏွစ္မွာ အဖြဲ႕၀င္ ၁၉၂ ႏိုင္ငံရွိတဲ့ အေထြေထြညီလာခံကို ဦးေဆာင္သြားမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အလားတူ အေမရိကန္ အားေပးေထာက္ခံေသာ UN ရဲ႕ အေရးယူပိတ္ဆို႕မွဳ မ်ားနဲ႕ ပတ္သက္ေနတဲ့ အီရန္ နဲ႕ ဆူဒန္ ႏိုင္ငံမ်ားကိုယ္တိုင္ပင္ ႏိုင္ငံတကာမွ ယံုၾကည္ေလးစားမွဳ (international respectability) ျပန္လည္ရရွိ ရန္ ႀကိဳးစားေနပါတယ္။ လက္ရွိမွာ အီရန္ႏိုင္ငံဟာ UN ထိပ္တန္း ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ UNDP/UNFPA အမွဳေဆာင္အဖြဲ႕ (Executive Board) ရဲ႕ ဥကၠဌ တာ၀န္ ကိုလည္းေကာင္း၊ ဆူဒန္ႏိုင္ငံဟာ တတိယကမၻာႏိုင္ငံမ်ားရဲ႕ လူမွဳေရးမူ၀ါဒမ်ားကို ေပါင္းစပ္ညွိႏွိဳင္းေပးေသာ အဖြဲ႕အစည္းျဖစ္တဲ့ Group 77 and China မွာ ဥကၠဌ အျဖစ္လည္းေကာင္း အေရးပါတဲ့ရာထူးမ်ား ရရွိထမ္းေဆာင္ေနၾကပါတယ္။

ဒါေၾကာင့္ UN မွာ အေမရိကန္အေနနဲ႕ ဆူဒန္ႏိုင္ငံအေပၚ ႏိုင္ငံတကာဖိအားေပးမွဳ ျမွင့္တင္ေရး၊ အစၥေရး နဲ႕ UN တို႕ ဆက္ဆံေရး ပံုမွန္ျပန္ျဖစ္လာေစေရး စတဲ့ ကိစၥရပ္မ်ားမွာ ၄င္းတို႕ ျဖစ္ေစခ်င္သလို လုပ္ေဆာင္ဖို႕ မလြယ္ ကူဘူး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ သမၼတ Bush အစိုးရရဲ႕ ေနာက္ဆံုးေန႕ရက္မ်ားမွာ အေမရိကန္ သံတမန္ မ်ားဟာ အီရန္ကိုယ္စားလွယ္ UNDP (Executive Board) ရဲ႕ ဥကၠဌ အျဖစ္ အေရြးခ်ယ္ မခံရေစေရး အမ်ိဳးမ်ိဳး ႀကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း ရွံဳးနိမ့္ခဲ့ရပါတယ္။

Susan Rice က အေမရိကန္ႏိုင္ငံရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ အေမရိကန္ရဲ႕ ၿပိဳင္ဘက္ႏိုင္ငံမ်ားနဲ႕ ဆက္ဆံမွဳ ျပဳ လုပ္ဖို႕ ျပင္ဆင္ထားၿပီးျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။ Nicaragua ကိုယ္စားလွယ္ကေတာ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံရဲ႕ အေရးပါမွဳဟာ ၄င္းတို႕ရဲ႕မူ၀ါဒေၾကာင့္ သိသိသာသာ က်ဆင္းလာၿပီျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒါေပမယ့္ သူအေနနဲ႕ အေမရိကန္ အစိုးရအဖြဲ႕သစ္နဲ႕ ပူးေပါင္းလုပ္ကိုင္ဖို႕ေတာ့ စိတ္အားထက္သန္တယ္လို႕ ဆိုပါတယ္။

Susan Rice

Susan Rice ဟာ အေမရိကန္သမိုင္းမွာ အသက္အငယ္ဆံုးေသာ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ျဖစ္ခဲ့ပါ တယ္။ သမၼတ ကလင္တန္လက္ထက္ (၁၉၉၇ ခုႏွစ္ မွ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အထိ) အာဖရိကေရးရာ အေမရိကန္ လက္ေထာက္ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး အျဖစ္ခန္႕အပ္ျခင္း ခံခဲ့ရပါတယ္။

သူမကို ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ၿပီး၊ အာဖရိကအႏြယ္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသား ျဖစ္ပါတယ္။ ကနဦး အေန နဲ႕Stanford University မွ သမိုင္းနဲ႕ ဘြဲ႕ ရရွိခဲ့ၿပီး၊ Oxford မွ ေဒါက္တာဘြဲ႕ကို ႏိုင္ငံတကာဆက္ဆံေရး အထူးျပဳ နဲ႕ ရရွိထားသူ ျဖစ္ပါတယ္။

သူမဟာ ဒါဖာ သတ္ျဖတ္မွဳေတြ အဆံုးသတ္ေစေရးအတြက္ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ အေရးယူေဆာင္ရြက္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ တြန္းအားေပးသူျဖစ္ၿပီး၊ အမ်ိဳးသားလံုၿခံဳေရးေကာင္စီမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့စဥ္ကလည္း ရ၀မ္ဒါ သို႕ (၁၉၉၄ ခုႏွစ္ လူအစုလိုက္အၿပံဳလိုက္ သတ္ျဖစ္မွဳအၿပီး) သြားေရာက္ခဲ့ပါတယ္။ ဆူဒန္အစိုးရ လူအမ်ား အျပားကို သတ္ျဖတ္ေနျခင္းမွ ရပ္တန္႕ေစရန္အတြက္ စစ္ေရးအရ အေရးယူေရးနည္းလမ္းကို ေထာက္ခံ ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ဖူးပါတယ္။

(Can Rice blunt sway of hardliners in UN ? - Analysis UN - The Washington Post ကို ကိုးကားပါတယ္။)

1 comment:

  1. သူမ်ားေတြ ေတာ္လိုက္တာေနာ္။ အားက်စရာႀကီးဗ်ာ။

    ReplyDelete

comment မ်ား ပါဝင္ေရးသားေပးဖို႕ ဖိတ္ပါတယ္ခင္ဗ်ား။